نگاهی به مصائب راننده‌های اسنپ و تپسی

تا گذشته در گوشه و کنار شهر بساط اعتراض راننده‌های سنتی بربا بود و حالا راننده‌های تاکسی‌های اینترنتی این غائله را به پا کرده‌اند. حرف همه‌شان هم یکی است: «انتقاد به کرایه پایین» ...

راننده‌های سنتی اعتقاد داشتند که تاکسی‌های آنلاین آمده‌اند تا با قیمت‌های بایین زندگی آنها را فلج کنند و البته هیچ‌کدام حریف تاکسی‌های اینترنتی نشدند و تاکسی‌های آنلاین به سرعت جایگاه‌شان را در اقتصاد ایران به دست آوردند و حالا راننده‌های تاکسی‌های آنلاین هرروز راهپیمایی انتقادی را بربا می‌کنند. رانندگان تپسی اصفهان مقابل ساختمان مرکزی‌شان جمع شدند و اسنپی‌ها هم در تهیه اعتراض جدید هستند. آن‌ها می‌گویند کرایه‌ها بسیار پایین است و کفایت هزینه‌هایشان را نمی‌دهد. برخی‌ها هم می‌گویند بیمه نبودن رانندگان تاکسی‌های اینترنتی بزرگترین مشکلشان است. با این حال صاحبان آژانس‌های اینترنتی هم با درآمد زیادی که به جیب می‌زنند، نه مالیات پرداخت می‌کندد و نه حاضرند زیر بار بیمه کردن رانندگان‌شان بروند.

زیر بار هزینه‌ها مانده‌ایم

۱۲۰ هزار راننده آنلاین در تهران مشغول به کار هستند. این آخرین آماری است که وزارت ارتباطات خبر دار کرده و اسنپ ادعا کرده است که ۸۰ درصد بازار تاکسی‌های آنلاین در تهران و سایر شهرهای ایران را تصرف کرده، اما بزرگ شدن این کسب‌وکار و جا افتادن تاکسی‌های آنلاین برابربوده است با اعتراض‌های گاه و بیگاه رانندگان آژانس‌های آنلاین. حالا اعتراض رانندگان اسنپ و تپسی دامنه‌دار و این اعتراض‌ها به روزهای گذشته کشیده شده است.

یکی از رانندگان اسنپ که میل به ثبت نامش ندارد می‌گوید درآمد بیشتر در تاکسی‌های آنلاین به معنی جابه‌جایی بیشتر مسافر و در نتیجه فرسودگی بیشتر خودرو است آن هم در شرایطی که دلار ۶ هزار تومانی هزینه لوازم یدکی و حق الزحمه مکانیک‌ها را چندین برابر کرده است.

او ادامه می‌دهد: درآمد رانندگان اسنپ تا امروز تغییر محسوسی نداشته، درحالی‌که هزینه‌های زندگی چند برابر شده است.

راننده‌ها ریاضی بلدند!

یکی دیگر از رانندگان که خود را محمدی معرفی می‌کند، می‌گوید: به صاحبان اسنپ بگویید رانندگان بی‌سواد نیستند و ریاضی بلدند!

او ادامه می‌دهد: سهمی که اسنپ از درآمد رانندگان به خود اختصاص می‌دهد، رقم زیادی است. آن‌ها می‌گویند ۱۳ درصد از درآمد رانندگان را برمی‌دارند، ولی در عمل رقم بیشتری برداشت می‌کنند، برای مثال اگر در مسیری کرایه ۸ هزار تومان باشد، آن‌ها ۶ هزار تومان را به راننده می‌دهند و ۲ هزار تومان را برمی‌دارند. یک‌چهارم کرایه مگر ۲۵ درصد نمی‌شود؟

بیمه نیستیم

راننده دیگری که در تاکسی آنلاین تپسی مشغول به کار است، از بیمه‌نبودن رانندگان تاکسی‌های آنلاین شکایت می‌کند. او که خود را یک مرد ۵۵ ساله معرفی می‌کند، می‌گوید: رانندگان تاکسی همیشه مشکل بیمه داشتند و دارند. چه وقتی که سنتی کار می‌کردند چه حالا که به روز شده‌اند.

او ادامه می‌دهد: من راننده تاکسی در مملکتی که رکورددار تصادف است، بالاترین ریسک جانی را دارم؛ ولی بیمه نیستم و نگران معیشت خانواده بعد از خودم و در ایام پیری و از کارافتادگی هستم.

بی‌رویه راننده استخدام می‌کنند

راننده دیگری هم می‌گوید درآمد اسنپ و تپسی زمانی خوب بود که دست روی دست زیاد نشده بود؛ ولی هم اکنون آژانس‌های موبایلی به طور بی‌رویه و توقف ناپذیر راننده استخدام می‌کنند و این سهم ما را از درآمد کاهش داده است و میزان تماس‌هایی که برای رزرو سرویس داریم، خیلی کمتر از قبل است.

رانندگان اسنپ و تپسی مشمول بیمه نمی‌شوند

شهرام شاهکار، مدیرعامل اسنپ حاضر به پاسخگویی به رسانه‌ها نمی‌شود و منشی‌پور، مدیرعامل تپسی هم با گفتن این‌که در نشست‌های فشرده کاری حضور دارد، از رمضانی، مدیر روابط‌عمومی این تاکسی آنلاین درخواست می‌کند که به سؤال‌ها پاسخ دهد. رمضانی ولی در جواب به این‌که چرا رانندگان تپسی بیمه نیستند، توضیح می‌دهد که آنها رابطه استخدامی با تاکسی‌های آنلاین ندارند و ساعت کاری‌شان به دست خودشان تنظیم شده است و تنها به طور مشارکتی با تاکسی‌های آنلاین همکاری دارند؛ بدین سبب مشمول بیمه نمی‌شوند.

کرایه‌ها را گران نمی‌کنیم

رمضانی میزان سهم تپسی از کرایه رانندگان را فقط ۱۳ تا ۱۵ درصد می‌داند و ادعاهای رانندگان در این مورد را رد می‌کند. او همینطور در جواب به این سؤال که چرا کرایه‌ها تغییر نمی‌کند؟ به مطالعاتشان رو مورد بازار اشاره می‌کند و قدرت خرید مردم را پایین می‌داند. او عقیده دارد افزایش کرایه‌ها به نفع رانندگان نیست و تقاضاها را پایین می‌آورد. البته رمضانی تصریح می‌کند که کرایه‌ها کمی افزایش داشته است ولی شاید انتظارات بیش از حد راننده‌ها را تأمین نمی‌کند.

وی همینطورمی‌گوید که استخدام راننده‌ها بی‌رویه نیست؛ چون جمعیت راننده‌های ایران ثابت است و استارت‌آپ‌هایی مثل اسنپ و تپسی آن‌ها را زیر پوشش خود می‌گیرند؛ وگرنه مسافرکش‌های شخصی و تاکسی‌ها در صورت جذب‌نشدن در اسنپ و تپسی نیز مداوم در بازار حضور دارند. درخواست افزایش قیمت خدمات و کالا البته منحصر به رانندگان اسنپ و تپسی نمی‌شود. در شرایط اقتصاد آشفته کشور که ثبات وضعیت وجود ندارد، تمامی کسب‌وکارها با ترازکردن درآمد و هزینه‌هایشان دچار مشکل شده‌اند. این مساله در حالی رخ می‌دهد که توان خرید مصرف‌کنندگان نیز ضلع سوم این داستان است که سقف افزایش قیمت‌ها را محدود می‌کند و صاحبان کسب‌وکار را با یک معادله پیچیده مواجه می‌کند. از آن سو در اقتصاد غیرشفاف کشور درآمد اسنپ و تپسی شفاف نیست و آنها به علت نامعلومی از پرداخت مالیات معافند.