تبعات آزادسازی واردات خودرو

با تصویب کلیات طرح ساماندهی بازار خودرو در مجلس، موضوع آزادسازی واردات خودرو دوباره به یکی از داغ‌ترین خبرها تبدیل شده است

با تصویب کلیات طرح ساماندهی بازار خودرو در مجلس، موضوع آزادسازی واردات خودرو دوباره به یکی از داغ‌ترین خبرها تبدیل شده است. برسر زبان افتادن مجدد این موضوع با واکنش‌های متفاوتی از طرف کارشناسان و تحلیلگران همراه شد. برخی‌ها عقیده دارند آزادسازی واردات خودرو تبعات منفی برای صنعت خودروسازی، تولید و همچنین اقتصاد خواهد داشت و از طرف دیگر هستند کارشناسانی که آزادسازی واردات خودرو را بهترین راه برای رونق صنعت خودرو و شکستن انحصار می‌دانند.

موضوع واردات خودرو این روز‌ها با چراغ سبز وزیر صمت نقل محافل شده است. اخیرا بار دیگر صحبت از آزادسازی واردات خودرو به میان آمده است و آنطور که گفته می‌شود وزیر جدید صمت هم با آزادسازی واردات خودرو موافق است. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به مساله آزادسازی واردات خودرو و نوع نگاه وزیر جدید صمت به این مساله، گفته است: «نگاه وزیر جدید صمت این است که خودرو انحصاری بوده و قصد دارد واردات خودرو را آزاد کند که نگاه کاملا منطقی دارد. چنانچه با نرخ ارز فعلی واردات خودرو خارجی آزاد شود، قیمت خودرو‌های سه میلیارد تومانی، به کمتر از یک میلیارد تومان می‌رسد.»

اما و اگرها درخصوص لغو ممنوعیت واردات خودرو

مطرح شدن لغو ممنوعیت واردات خودرو نظرات متفاوت کارشناسان و تحلیلگران را برانگیخته است. مخالفان این طرح معتقدند آزادسازی واردات خودرو تبعات منفی برای خودروسازان به همراه خواهد داشت و سنگی در برابر تولید است. به گفته آنها لغو ممنوعیت واردات تبعاتی مانند افزایش نرخ ارز را هم به همراه دارد.

میلاد بیگی کارشناس صنعت خودرو، در این مورد گفت: «در آزادسازی واردات خودرو نکته‌ای که وجود دارد و آن این است که در وضعیت فعلی کشور بحث ارز بسیار پررنگ است، یعنی با شرایطی رو به رو هستیم که فروش نفت کم شده است و فشار و تقاضا برای ارز بالا رفته و از این ناحیه افزایش قیمت ارز داریم. وقتی تقاضا برای خودرو وارداتی افزایش یابد، در واقع ارز بیشتری از کشور خارج شد و نیاز به ارز بیشتری داریم و این موضوع باعث می‌شود قیمت ارز افزایش یابد و به دنبال این افزایش، قیمت تمام محصولات افزایش خواهد یافت.» مخالفت‌ها با لغو ممنوعیت واردات خودرو در حالی است که برخی‌ها عقیده دارند یکی از راه‌های نجات بازار خودرو، آزادسازی واردات است. به گفته موافقان، ممنوعیت واردات ضرباتی به بازار خودرو وارد کرده و صنعت خودرو را بیش از گذشته در موقعیت انحصاری قرار داده است. البته این کارشناسان تاکید دارند که دولت باید با راهکاری مناسب برای آزادسازی واردات خودرو قدم بردارد تا اقتصاد کشور تحت فشار تقاضای ارز برای واردات خودرو قرار نگیرد.

اگر قوی بودیم از حریف نمی‌ترسیدیم

اما و اگرها در مورد آزادسازی واردات خودرو همچنان ادامه دارد و موافقان و مخالفان را در برابر یکدیگر قرار داده است. مرتضی مصطفوی، کارشناس بازار خودرو با بررسی دلایل مختلف برای رد مساله لغو ممنوعیت واردات به مخالفت‌ها در مورد آزادسازی واردات خودرو اشاره کرد و به «ابتکار» گفت: از قدیم گفته‌اند کسی که در یک حرفه قوی باشد، از حریف نمی‌ترسد. ترس از آزادسازی واردات حقیقت ماجرا را لو می‌دهد، متاسفانه صنعت خودروی ما علی‌رغم تلاش‌ها و بعضی از اتفاقات مثبت یک صنعت غیررقابتی، فشل، سنتی و غیرکارآمد در بازار بین‌المللی است. اگر ما در تولید خودرو به توانمندی خودمان ایمان داشته باشیم هیچ‌گاه نباید از جریان آزادسازی واردات خودرو هراسی داشته باشیم.

مصطفوی ادامه داد: بر سر سفره صنعت خودرو به جز کارگران، افرادی هستند که فضا را کاملا برای خود انحصاری کرده‌اند و خبری هم از نظارت‌های دقیق، رقابت و مطالبه گری نیست، بنابراین محصولات را در حاشیه‌ای امن ارائه می‌کنند. اصلی‌ترین مساله‌ای که موجب جمع شدن این سفره می‌شود و پایان انحصارگری را به همراه دارد، آزادسازی واردات خودرو است.

این کارشناس بازار خودرو در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به تعداد واردات و مقایسه آن با حجم تولید گفت: سال‌هایی که واردات آزاد بود، در بهترین حالت سالی ۱۰۰ هزار خودرو وارد می‌شد، همان زمان تولید خودرو حدود ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه بود. ۱۰۰ هزار دستگاه در مقابل تعداد تولید، عددی نیست که بخواهد هراسی را ایجاد کند. این ترس به خاطر نبود تقاضا برای خودروهای بی‌کیفیت در برابر قیمت‌هایی بالا است.

اگر جنسی مرغوب‌تر وارد بازار شود مسلما تقاضا برای کالا با کیفیت پایین کاهش می‌یابد.

وی با تاکید بر لازم بودن آزادسازی واردات ادامه داد: آزادسازی واردات خودرو لازم است اما این تصمیم باید طبق یک برنامه دقیق و قانون‌مند به مرحله اجرا برسد. درست است که این صنعت رانتی، غیررقابتی و انحصاری است اما بالاخره باید این صنعت را حفظ کنیم. این برنامه باید با تدبیری جلو برود که به موازات رقابتی شدن صنعت گروه های خودروسازی تقویت شوند و زمین نخورند، ما قرار نیست با واردات تیر به خودی بزنیم. با واردات قرار است هم صنعت تقویت شود و هم رقابت را ایجاد کنیم.

این کارشناس بازار خودرو در پاسخ به این سوال که آیا واردات کاهش قیمت خودروهای داخلی را به همراه خواهد داشت یا خیر، گفت: قطعا با آزادسازی واردات خودرو کاهش قیمت تولیدات داخلی را خواهیم داشت. وقتی واردات آزاد شود تقاضا به سمت محصول با کیفیت حرکت می‌کند و در آن شرایط قیمت خودروهای داخلی هم‌تراز پایین می‌آید.

باشگاه خبرنگاران جوان