وضعیت نامناسب تولید تجاری سازان

روند تولید خودروهای تجاری در وضعیتی سیر نزولی یافته که این موضوع اسقاط خودروهای تجاری فرسوده را هم متأثر کرده است. سال پیش ابرپروژه خروج فرسوده‌های تجاری با حضور حسن روحانی رئیس جمهور کلید خورد تا بحران مربوط به آلودگی هوای کلان‌شهرها مرتفع شود. حال با توجه به میزان تولید خودروهای تجاری در کشور که به پایین‌ترین سطح خود در طول یک دهه اخیر رسیده، به نظر می‌رسد که سرانجامی برای این پروژه نباشد. ولی گزارش‌های ارائه شده از طرف تجاری سازان کشور به سازمان بورس حکایت از وضعیت نامناسب تولید در این شرکت‌ها دارد با این حال ولی گروه ایران خودرو دیزل رشد نسبی در تولید داشته است.

نگاهی به گزارش‌های ارسالی حکایت از آن دارد که گروه ایران خودرو دیزل در بهمن سال جاری ۵۳ دستگاه انواع کامیون را در خطوط تولید خود تکمیل کرده، این در وضعیتی است که این گروه در دی ماه، ۴۹ دستگاه کامیون تولید کرده بود. پس ایران خودرو دیزل توانسته است در بهمن امسال در بخش کامیون تولید خود را ۸ درصد افزایش دهد این در وضعیتی است که این گروه خودروساز در این ماه هیچ اتوبوسی را در خطوط تولید خود تکمیل نکرده است. ولی گزارش سایپا دیزل به سازمان بورس نشان دهنده این موضوع است که این گروه در کل طی بهمن ماه توانسته ۶۸ دستگاه انواع کامیونت و کامیون تولید کند. از این شمار سهم کامیونت فوتون ۲ دستگاه و کامیون ولوو ۵۰۰ و کامیون ولوو ۴۶۰ به ترتیب ۲۴ و ۴۳ دستگاه بوده است. سایپا دیزل در دی امسال، ۷۰ دستگاه کامیون ولوو ۵۰۰ را در خطوط تولید خود تکمیل کرده است؛ پس این گروه در بهمن ماه رشد منفی ۳ درصد را ثبت کرده است.

همچنین براساس گزارش شرکت بهمن

این شرکت در بهمن ۹۷، توانسته شمار ۷۷ دستگاه انواع مینی بوس، کامیونت و کامیون تولید کند. از این شمار، سهم کامیونت ۳ دستگاه بوده است. همچنین در خطوط تولید بهمن دیزل ۲ دستگاه مینی بوس و ۴ دستگاه کامیون تولید شده است. بیشتر سهم از سبد تولید گروه بهمن دیزل در یازدهمین ماه سال جاری به تولید انواع محصولات برند ایسوزو اختصاص داشته است. این شرکت در بهمن ماه در مجموع ۶۸ دستگاه خودرو با برند ایسوزو تولید کرده است. تولید ۷۷ دستگاه انواع خودرو تجاری در بهمن ماه در حالی است که این گروه در ماه گذشته از این توانسته بود در مجموع ۱۳۲ دستگاه انواع کامیون، کامیونت و کشنده را در خطوط تولید خود تکمیل کند. این تجاری ساز خصوصی در بهمن امسال، رشد منفی ۵. ۴۱ درصدی را به نام خود ثبت کرده است. بنابراین در وضعیتی تولید خودروهای سواری در کشور در بهمن با کمی تغییرات روند صعودی به خود گرفته که محصولات تجاری در این ماه سیر نزولی پیدا کرده است.

رشد محصولات سواری بدون شک به کمک توجه و حمایت‌های ویژه‌ای انجام گرفته که وزارت صنعت، معدن و تجارت از شرکت‌های سواری ساز به عمل آورده است. در کنار این مساله، بازار پرتقاضای سواری‌ها هم مزید بر علت شده تا مسوولان وزارتخانه تمرکز خود را روی شرکت‌های سواری ساز قرار دهند. این در حالی است که شرکت‌های تجاری‌ساز از این حمایت‌ها محروم هستند و همین موجب شده تا تیراژ تولید این شرکت‌ها به نسبت ماه‌های پیش نزولی باشد. البته باید به این نکته هم توجه کرد که شرکت‌های فعال در زمینه تولید خودروهای تجاری بیش از تولیدکنندگان سواری به شرکای بین‌المللی خود وابسته هستند. تولید هیچ یک از محصولات شرکت‌های تجاری‌ساز مستقل از همکاری با تجاری‌سازان بین‌المللی امکان تولید ندارد.

با توجه به خروج ایالات متحده آمریکا از برجام در اواسط اردیبهشت گذشته و بازگشت تحریم‌های مرتبط با صنعت خودرو در مرداد امسال و همچنین محدودیت‌های اعمال شده در ارتباط با نقل و انتقال مالی بین طرف‌های ایرانی و شرکای بین‌المللی، روند خروج شرکای خارجی را تسریع کرد. در این وضعیت آنچه می‌تواند شرکت‌های فعال در زمینه تولید خودروهای تجاری را از این بن بست خارج و نمودار تولید آنها را بهبود ببخشد، حمایت‌های دولتی از این شرکت‌ها است. همان‌طور که گفته شد بهمن ماه سال اخیر، دولت دوازدهم پروژه‌ای تحت عنوان «ابرپروژه اسقاط» با هدف نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای کشور در دستور کار قرار گرفت. براساس آن پروژه قرار بود شمار ۲۰۲ هزار دستگاه انواع خودروهای تجاری از قبیل کامیون، کشنده، اتوبوس تا پایان دولت عمر دولت فعلی نوسازی شوند. بدون شک این اتفاق می‌توانست خون تازه‌ای به رگ‌های شرکت‌های تجاری‌ساز پمپاژ کند. ولی خروج ایالات متحده آمریکا از برجام و درپی آن خروج شرکای اروپایی از خطوط تولید تجاری‌سازان داخلی از یک سو و همچنین چالش‌های دولت در بخش تأمین منابع مالی دست در دست هم دادند تا این پروژه متوقف شود.