حمایت دولت از بنگاه‌های بزرگ قطعه‌ سازی

قطعه‌سازان کشور به عنوان بنگاه‌های خصوصی فعال در این حوزه، طی دو تحریم بین‌المللی، با وجود تمام مشکلاتی که بر سر راه تامین مواد اولیه و به موازات آن مبادلات پولی وجود داشت، تا به امروز خطوط تولیدی خودروسازان را فعال نگه داشته‌اند. بنابراین می‌توان اذعان کرد که خودروسازی کشور تا حدود زیادی مدیون شرکت‌های قطعه‌سازی است که با وجود تحریم‌های خارجی و بعضا کارشکنی‌های داخلی، به این صنعت پشت نکرده و چراغ خودروسازی را همچنان روشن نگه داشته است.

اما در کنار تحریم‌های خارجی آنچه منجر به رنجش فعالان حوزه قطعه شده، ایجاد بحران‌هایی است که سرمنشا آن نه عوامل خارجی که دست‌های پنهان داخلی است که کمر به تخریب و خدشه‌دار کردن وجهه بنگاه‌های قطعه‌سازی بسته‌اند، بنگاه‌هایی که تا امروز در مقابل هر گردباد خارجی ایستادگی کرده است. آنچه مشخص است بنگاه‌های اقتصادی همچون قطعه‌سازان بزرگ، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا می‌کنند. بسیاری از دولت‌ها با حمایت و کمک به توسعه این بنگاه‌ها زمینه را برای رشد و سودآوری و در نتیجه توسعه اقتصادی کشورشان فراهم می‌کنند. تقویت انگیزه و ایجاد فرصت، دو مسیر روشنی است که دولت‌ها در راستای توسعه بنگاه‌های بزرگ اقتصادی در پیش می‌گیرند، حال آنکه در کشور ما این دو مسیر با غرض‌ورزی‌ها و ایجاد رقابت ناسالم نه‌تنها انگیزه که فرصت پیشرفت را نیز از شرکت‌های بزرگ فعال گرفته است.

از سال ۹۷ که تحریم‌های بین‌المللی با شدت بیشتری نسبت به تحریم‌های اولیه اعمال شد، بسیاری از عوامل خارجی با اطلاع از حمایت دولت از شرکت‌های تابعه خود، ‌‌‌در انتظار زمین‌گیر شدن بنگاه‌های موثر و نامدار بخش خصوصی بودند، شرکت‌هایی موثر همچون قطعه‌سازان بزرگ کشور که تامین‌کننده قطعات تولیدی خودروسازان بودند. برخی رفتارها نشان می‌دهد که عوامل خارجی بیشتر بر  توقف تولید و فعالیت‌های صنعتی موثر در کشور تمرکز کرده‌اند و باهدف قرار دادن کارآفرینان و تخریب و ارعاب سعی در دلزدگی آنها نسبت به تولید و فعالیت اقتصادی دارند. این رفتارها اما تنها از سوی عوامل خارجی مورد هدف قرار نگرفته، چراکه در کشور نیز برخی با ایجاد شایعه و اتهام به خیانت سعی در خارج کردن این بنگاه‌ها از گردونه تولید دارند. دادگاهی کردن کارآفرینان، تهمت و فشار بانکی یا در نهایت به مزایده گذاشتن برخی از اموال، سنگ‌پرانی‌ داخلی‌ها به سمت بنگاه‌هایی است که تاکنون تمام قد در مقابل تهدیدهای خارجی ایستاده‌اند.

در این سنگ‌پرانی‌ها، تهدیدها و تهمت‌ها اما شرکت‌هایی هستند که همچنان اعتقاد راسخی به تداوم تولید دارند هرچند که از پشتیبانی‌‌‌ها و مانع‌زدایی‌‌‌ها محروم هستند. شرکت کروز نمونه‌ای بارز در این زمینه است. حمید کشاورز کارآفرین و بنیان‌گذار شرکت قطعه‌سازی کروز در گفت‌وگویی به برخی از ابهامات و شایعات مطرح شده در مورد وی و شرکت تابعه‌اش پاسخ داد. وی در این گفت‌وگو با اشاره به باج‌گیری برخی از شرکت‌های وابسته و همچنین اتهامات وارده به کروز تاکید کرده که کروز اقدام به داخلی‌سازی ۳هزار قطعه وارداتی کرده که همین امر در فعالیت وارد‌کنندگان اختلال ایجاد کرده است.

وی در توضیح بیشتر اظهار داشته که وارد‌کنندگان از مسیرهای مختلف سعی در ضربه زدن به این شرکت دارند تا جایی که کروز را متهم به مافیا بودن می‌کنند. کشاورز با تاکید بر اینکه کروز یک شرکت پیشرو در صنعت خودرو و الکترونیک است در باب اتهامات وارده به این شرکت عنوان می‌کند که رویکرد رئیس قوه قضائیه در حمایت از صنایع بزرگ باید تجلی پیدا کند و نگذارد افرادی به اسم نهادهای خاص یا بانک یا حتی ادارات دولتی دست و پای شرکت‌ها را ببندند. وی ادامه می‌دهد: در بسیاری از کشورها، رقابت بی‌رحمانه‌ای بین شرکت‌ها وجود دارد و حتی برخی به دزدی صنعتی می‌پردازند و به دنبال این‌گونه فعالیت‌ها وکلای شرکت‌ها علیه هم اعلام جرم می‌کنند. این در شرایطی است که دوستان ما به دلیل اینکه از دنیا و اقتصاد آن تجسمی ندارند چنین اتهاماتی را به ما وارد می‌کنند.

این اتهامات برای شرکت ما به‌ مثابه دونده‌ای است که دیگران از آن بخواهند دویدن را متوقف کند تا دیگران به او برسند. وی تاکید می‌کند که این در عالم ‌اقتصاد اشتباه است، چرا که اساس اقتصاد، جنگیدن، جلورفتن و بزرگ شدن است. وی می‌گوید: ما قطعا مثل هر شرکت ایرانی قصد بزرگ شدن داشتیم و داریم، ولی این هدف به هیچ عنوان به معنای نابود کردن رقبا یا در انحصار گرفتن کل زنجیره نیست. به ما ایراداتی وارد می‌کنند که این ایرادات غیر‌قانونی است.

کشاورز با اشاره به خرید سهام شرکت‌های خودروساز توسط قطعه‌سازان تاکید می‌کند که اصولا در بسیاری از شرکت‌های دنیا به دلیل ذی‌نفع بودن، شرکت‌های قطعه‌ساز، از سهامداران شرکت‌های خودروساز هستند. وی ادامه داد: می‌توانید بر حسب سرمایه‌ای که می‌گذارید سهام شرکت‌های خودروسازی را در بورس خریداری کنید و وقتی که سهامتان بزرگ‌تر شد می‌توانید در هیات‌مدیره واحد خودروسازی حضور داشته باشید. او در خصوص اینکه برخی معتقدند که خریداری سهام خودروسازی‌ها موجب می‌شود شرکت خودروساز مجبور به تامین قطعه از شرکت‌های سهامدار شوند، می‌گوید: ‌‌‌ چنانچه این اقدام به معنای فشار قطعه‌ساز بر خودروسازی باشد تا شرکت خودروساز را مجبور کند که تنها از این شرکت تامین نیاز کند، این یک اشتباه است و بروز چنین مشکل یا فشاری در دنیا پیش‌بینی شده و راه حل دارد.