قیمت خودروهای پسابرجامی چقدر گران خواهد شد؟

با به نتیجه رسیدن برجام، به سرعت قراردادهای خودرویی بسته شد و شاهد تولید و عرضه تعدادی از خودروهای حاصل این قرارداد در بازار ایران بودیم. ارائه تعدادی دیگر از این خودروها نیز در ماه‌های پیش رو قرار است انجام شود.

با آمدن دولت یازدهم شاهد ثبات اقتصادی و ارزی بودیم و همین موضوع موجب شد مذاکرات خودرویی هم با جدیت بیشتری دنبال شود. شاید یکی از موضوع‌هایی که باعث شد خودروسازان خارجی رغبت و علاقه بسیاری برای حضور در بازار ایران داشته باشند، همین ثبات پایدار ارزی و اقتصادی بود که در آن سال‌ها به‌وجود آمده بود.

این در حالی است که از آغاز برجام تا به حال بیش‌از ۲ سال می‌گذرد و در این مدت شاهد افزایش قیمت ارز بوده‌ایم. به صورتی که قیمت دلار مبادله‌ای از سه‌هزارو ۱۰۰ تومان در ابتدای برجام، به ۴۲۰۰ تومان در سال جاری رسیده است. رشدی ۴۰ درصدی برای دلاری که هنوز معلوم نیست در بازار وجود دارد یا اصلاً این دلار به خودروسازان تعلق خواهد گرفت یا خیر و سهم خودروسازان از این دلار چقدر خواهد بود.

ضمن این‌که قیمت یورو از سه‌هزارو ۲۰۰ تومان به بالاتر از ۵ هزارتومان رسیده است، این یعنی رشدی بالاتر از ۵۰ درصد که نشان از افزایش هزینه‌های تولید در هر کار و صنعتی و به خصوص صنعت خودرو دارد. البته همه این‌ها عددهایی هستند که از طرف بانک مرکزی اعلام شده‌اند و قیمت دلار و یورو در بازار آزاد بسیار بیشتراز این مبالغ است.

سوالی که در این زمینه مطرح می‌شود، این است که خودروهای پسابرجامی که با دلار سه‌هزارو ۱۰۰ تومانی قرار بر تولید داشته‌اند، با شرایط موجود قرار است چه تغییری داشته باشند. وزارت صنعت افزایش ۹.۶ درصدی را برای افزایش قیمت خودروسازان مجاز دانسته است، درحالی که افزایش هزینه‌ها برای خودروسازان بیش‌از این درصد است.

احتمالاً خودروهای پسابرجامی که پیش‌از این می‌توانستند با سود مناسب وقیمت پایین به فروش برسند، به علت تغییر وضعیتی که به‌لحاظ اقتصادی، بحث ارز و افزایش قیمت مواداولیه به‌وجود آمده است، با افزایش قیمت رو به رو شوند.

خودروهای پسابرجامی برای داخلی‌سازی بالا به زمان احتیاج دارند و حتی با وجود داخلی‌سازی بالا هم افزایش قیمت خواهند داشت. هم اکنون به دلیل آن که این

خودروسازان از قطعات CKD استفاده می‌کنند و درصد ساخت داخل آن‌ها پایین‌تر است، نزدیک به ۸۰ درصد از قیمت آن‌ها به نرخ ارز برمی‌گردد.

پس با افزایش نرخ ارز، قیمت تمام‌شده محصولات هم بالا می‌رود. این در حالتی است‌که ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن‌ها اختصاص داده شود ولی اگر قرار است معاملات آن‌ها با ارز آزاد انجام شود، بالطبع شاهد افزایش قیمت بیشتری خواهیم بود.

این افزایش قیمت از دست خودروسازان خارج بوده و به مباحث اقتصادی و افزایش یا بهتر بگوییم به جهش قیمت ارز برمی‌گردد. مساله ای که نمایندگان مجلس هم بر آن صحه گذاشته‌اند.

سید جواد حسینی‌کیا، عضو هیات‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به افزایش قیمت مواداولیه و قطعات خودروسازی، می‌گوید: «در وضعیتی که شاهد گرانی قطعات و مواداولیه تولید خودرو هستیم، افزایش منطقی قیمت خودرو در این بخش قابل‌قبول است و در این زمینه کاری از دست کسی برنمی‌آید.»

موضوع افزایش دستمزدها و قیمت بیمه در سال جاری مساله دیگری است که هزینه تولید را بالا برده است. سعید باستانی، سخنگوی کمیسیون صنایع مجلس با اشاره به افزایش هزینه خودروسازان می‌گوید: «خودروسازان باید حقوق و دستمزد پرداخت کنند که افزایش قیمت حقوق و دستمزد موجب افزایش قیمت خودروها می‌شود. البته مسئله دیگر بحث تلاطمات ارزی است که اگر خودرویی ارزبری داشته باشد، به اندازه سهم ارزبری، قیمت خودرو هم افزایش می‌یابد.»

به‌هرحال هزینه‌های تولید خودرو در کشور ما افزایش پیدا کرده و خودروسازان باید اجازه افزایش قیمت به صورت معقول را داشته باشند. نمی‌توان خودروهایی را که تا پیش از این با سود و قیمتی مناسب در بازار عرضه می‌شدند به حاشیه زیان کشاند.

پیش‌بینی می‌شود خودروهای پسابرجامی به علت کیفیت بالا و به‌روز بودن امکاناتشان در آینده بازار بسیار خوبی را به‌دست آورند. خودروهایی که در داخل تولید می‌شوند و می‌توانند موجب انتقال فن آوری های جدید تولید خودرو در ایران شوند. باید برنامه مخصوصی برای جلوگیری از به حاشیه رفتن این خودروها و زیان‌ده شدن آن‌ها انجام شود.

استقبال مردم از این خودروها در پیش‌فروش‌های انجام‌شده، نشان از مقبولیت آن‌ها دارد. باید با برنامه‌ریزی مناسب در ادامه تولید این خودروها به کمک خودروسازان شتافت.

تولید و عرضه این خودروها در شرایطی در حال انجام است که با خروج آمریکا احتمالاً شاهد خروج خودروسازان خارجی از بازار کشورمان خواهیم بود. در این وضعیت حمایت از ادامه تولید خودروهای پسابرجامی می‌تواند جای خالی خارجی‌هایی را که صرفاً به فروش خودرو در ایران مشغول بوده‌اند، پر کرد.