معرفی خودروهایی که در تاریخ تولید کشورمان به فراموشی سپرده شدند

صنعت خودرو در ایران به طور جدی و رسمی از اواخر دهه ۳۰ شمسی و با مونتاژ جیپ در شرکت پارس خودرو کنونی شروع شد.

پس از آن بود که گروه های دیگری نظیر ایران خودرو (ایران ناسیونال) و سایپا هم محصولات متنوعی را به ایران آوردند و خودروسازن مطرح دیگری هم مثل ایران وانت (گروه بهمن)، زامیاد، مرتب و سایرین همگی سهمی از تاریخ تولید خودرو در کشورمان را به خود اختصاص دادند. در این میان ولی برخی محصولات هر یک از این کارخانه‌ها، پس از دوره‌ای تولید، به فراموشی سپرده شدند و دیگر هیچ یادی از آنها در محافل رسمی و غیررسمی و در میان علاقه مندان و متخصصان نیست. در این مطلب سعی داریم شماری از آنها و دلیل فراموش شدنشان را معرفی کنیم.

سیتروئن ۲CV Van

کمپانی سهامی ایرانی تولید خودروهای سیتروئن یا همان سایپا، در اواسط دهه ۴۰ برای مونتاژ محصولات اقتصادی و کوچک این برند مطرح فرانسوی در جاده مخصوص کرج تاسیس شد. نخستین محصول این کارخانه تازه کار ولی ون‌های کوچک سیتروئن بودند که در حقیقت براساس پلت فرم مدل موفق ۲CV شکل گرفته بودند و با قیمتی نزدیک به ۱۳ هزار تومان به بازار عرضه شدند. با وجود موفقیت و عرضه نسبتا طولانی این مدل و جایگزینش یعنی ون ژیان یا همان آکادایان، نهایتا اثر چندانی از این دو مدل در ایران نمانده و به جز عده‌ای محدود، کمتر کسی تولید این دودر ایران را به یاد می‌آورد.

سیتروئن مهاری فایبرگلاس

با موفقیت سایپا در دهه ۴۰، دهه ۵۰ برای این خودروساز به معنای افزایش تنوع و تسخیر بازار خودروهای اقتصادی و شهری بود. سایپا که تجربه عرضه دو مدل ون وانت به بازار یعنی ۲CV و آکادایان را داشت، مدل جدید و محبوب مهاری را به ایران آورد. مهاری اصلی که در بازار جهانی هم با همین نام شناخته می‌شود، بدنه‌ای فایبرگلاس و ظاهری جذاب داشت. بعد از یک سال ولی به مرور زمان مدل ایرانی مهاری که در حقیقت در بازار جهانی با نام Baby Brousse شناخته می‌شد، جایگزین مهاری فایبرگلاسی شد که امروزه شمار انگشت شماری از آن در ایران باقی مانده است.

فیات ۱۱۰۰

نخستین خودرو سواری خانوادگی مونتاژ شده در ایران، فیات ۱۱۰۰ بود. برادران کاشانچی کارخانه خود را در اوایل دهه ۴۰ شمسی در جاده دماوند تاسیس کردند تا این خودروی اقتصادی و کوچک ایتالیایی را در کشور تولید کنند. دیری نپایید که فیات‌های ساخت ایران، معابر کشورمان را اشغال کردند و در ناوگان تاکسیرانی و پلیس هم حضوری پررنگ داشتند. فیات ولی بعدها با رقیبی جدی یعنی پیکان رو به رو شد. تولیدش قطع شد و به تدریج پیکان در همه‌جا، اعم از خانواده، ناوگان تاکسیرانی و پلیس، جانشین آن شد. امروزه شمار فیات ۱۱۰۰ های باقیمانده در ایران خیلی محدود است و یاد و خاطره آن تقریبا فراموش شده.

پژو ۲۰۵

عرضه بیشتر محصولات پژو در ایران، از دهه ۴۰ تاکنون، همراه با موفقیتی بزرگ بوده است. در این میان ولی فقط یک مدل وجود دارد که شاید ایران خودرو و حتی خود پژو، علاقه چندانی به اشاره کردن به تولید آن در کشورمان نداشته باشند. مدل ۲۰۵ که در بازار اروپا یک موفقیت محض و یکی از بهترین خودروهای تاریخ پژو بود، در ایران به بزرگ ترین شکست تاریخ پژو بدل شد. خیلی ها عقیده دارند، در میانه دهه ۷۰ شمسی که ۲۰۵ در ایران عرضه شد، کهنه شده بود. بعضی ها هم معتقدند که حضو پراید با امکانات بهتر و قیمت پایین‌تر، ۲۰۵ را مغلوب کرد.

رنو ۲۱

رنو در کشور فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده است. با وجود موفقیت قابل توجه بیشتر محصولات واردشده و مونتاژ این برند در ایران، برخی مدل‌ها هم نتوانستند به آنچه استحقاقشان را داشتند، برسند. در این میان رنو ۲۱ را باید یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های این برند در ایران دانست. در ابتدای دهه ۷۰ که رنو ۲۱ به دست سایپا عرضه شد، مرزها به روی خودروهای وارداتی باز بود و همین موجب شد تا رنو ۲۱ با قیمت بالا و ظاهر عجیبش، نتواند با رقبایی مدرن و جذاب رقابت کند. عنوان شده که قیمت بالای رنو ۲۱ از سوی فرانسوی‌ها به سایپا دیکته شده بود و همین باعث شد تا رنو ۲۱ نتواند موفقیت رقیب هموطنش یعنی پژو ۴۰۵ را کسب کند.

منبع: عصر خودرو