ارزی برای واردات خودرو نداریم

در همایش «تبیین سیاست‌های کلی تولید ملی» که در محل سابق مجلس شورای اسلامی برگزار شد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، به توضیحاتی درباره نقش و جایگاه هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام پرداخت. این صحبت‌ها برای شفاف‌سازی و پاسخ به برخی انتقادات مطرح شده بود. در اینجا به زبان ساده و قابل فهم به تحلیل صحبت‌های ایشان می‌پردازیم.

جایگاه و اهمیت هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام

برخلاف تصورات برخی افراد، هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام یک نهاد تشریفاتی یا تصمیم‌گیری بدون پشتوانه نیست. این هیئت بر اساس دستور مقام معظم رهبری تشکیل شده و وظیفه اصلی آن نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام است. سیاست‌های کلی کشور همان اهداف و چارچوب‌هایی هستند که مسیر توسعه کشور را مشخص می‌کنند.

چرا هیئت عالی نظارت اهمیت دارد؟

• تضمین اجرای سیاست‌های کلان: این هیئت با ارزیابی نحوه اجرای سیاست‌های کلی توسط دستگاه‌های مختلف، نقش مهمی در بهبود روند اجرایی دارد.
• پاسخگویی دستگاه‌ها: اگر نهادی از سیاست‌های تعیین شده تخطی کند یا برنامه اجرایی نداشته باشد، هیئت عالی نظارت موضوع را پیگیری می‌کند.
• تعامل با مجلس و دولت: برخلاف برخی تصورات، این هیئت در تعارض با مجلس یا دولت نیست بلکه به دنبال تعامل و همکاری برای پیشبرد اهداف کلان کشور است.

بررسی مصادیق نظارتی

یکی از مثال‌های مهمی که آیت‌الله آملی لاریجانی به آن اشاره کردند، بحث واردات خودرو در بودجه سال آینده بود. دولت مبلغ ۲ میلیارد یورو برای واردات خودرو از درآمدهای ارزی صادرات تعیین کرده بود. در این زمینه:

• مجلس این مبلغ را به ۳.۳ میلیارد یورو افزایش داد.
• بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه اعلام کردند که چنین ارزی در اختیار ندارند و تأمین این ارز ممکن است به کاهش منابع ارزی برای کالاهای اساسی یا نهاده‌های دامی منجر شود.

هیئت عالی نظارت با بررسی تمامی جوانب، به این نتیجه رسید که نمی‌توان با افزایش این مبلغ موافقت کرد. تصمیم این هیئت بر اساس تحلیل دقیق شرایط و حفظ منافع اقتصادی کشور گرفته شد.

نکات کلیدی درباره تعاملات اقتصادی

• تولید داخلی: حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد قطعات خودروهای تولیدی کشور در داخل تولید می‌شوند. بنابراین، واردات بی‌رویه خودرو می‌تواند به صنعت خودروسازی کشور آسیب بزند.
• تقویت بخش خصوصی: یکی از سیاست‌های مهم نظام از دهه ۷۰ تاکنون، سپردن فعالیت‌های اقتصادی به بخش خصوصی بوده است. اما هنوز این سیاست به‌طور کامل اجرایی نشده است.

شفاف‌سازی درباره اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام

یکی از نکات مهمی که آیت‌الله آملی لاریجانی به آن اشاره کردند، عدم دریافت حقوق توسط اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. برخلاف برخی تصورات، اعضای این مجمع به‌صورت افتخاری فعالیت می‌کنند و دریافتی در مقابل خدمات خود ندارند.

جمع‌بندی

هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام نه تنها نهادی تشریفاتی نیست، بلکه با هدف ارتقای کارایی و تضمین اجرای سیاست‌های کلی نظام تشکیل شده است. تصمیمات این هیئت وحی منزل نیستند و قابل نقد و بررسی هستند، اما باید توجه داشت که این تصمیمات بر اساس بررسی کارشناسی و تعامل با دستگاه‌های مختلف گرفته می‌شوند. امیدواریم با تعامل سازنده میان مجلس، دولت و این هیئت، شاهد پیشرفت اقتصادی و صنعتی کشور باشیم.