علت افزایش قیمت پراید در بازار چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت پراید در بازار، توقف تولید این محصول است. علاوه بر تولید نشدن پراید، به میزان قابل توجهی هم تقاضا در بازار از ماه‌های اخیر متراکم شده.

بازارهای مصرف همیشه آن‌طور که انتظار می‌رود در مقابل اتفاقات واکنش نشان نمی‌دهند. طی سال‌های اخیر تنها خودوریی که از سبد پرتیراژ خودروسازان کنار گذاشته شده، گروه محصولات پیکان بوده که با گذشت حدود دو دهه از این اتفاق همچنان شاهد تردد نمونه‌هایی از این خودرو در خیابان‌ها هستیم. پیکان اگرچه نزدیک به چهار دهه توانست بی‌رقیب در بازار کشور یکه‌تازی کند، اما به خاطر جاماندن از رقبای داخلی و خارجی محکوم به شکست شد و به محض خروج از خط تولید برعکس انتظار کارشناسان رشد محدود قیمتی را تجربه کرد. یحیی آل‌اسحاق، وزیر اسبق بازرگانی و رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در پاسخ به این پرسش که چرا توقف تولید مدل‌های گوناگون پراید هر بار با افزایش قیمت این خودرو در بازار همراه بوده است، گفت: «پیکان در آن زمان با حریف قابلی از میدان خارج شد. هرچند امروز پراید یک خودرو بی‌کیفیت قلمداد می‌شود، اما ورود خودرویی با آن آپشن‌ها در دهه هفتاد حکم اخراج خانواده پیکان را صادر کرد. در مورد نحوه برخورد متقاضیان خرید خودرو پراید با عدم‌تولید این محصول هم باید دید شرایط به چه ترتیب پیش می‌رود. از طرف دیگر، تراکم تقاضا در این بازه زمانی اهمیت بسیاری دارد، اما نکته مهم این است که توقف تولید پراید در این کلاس قیمتی، یک خلأ به وجود می‌آورد و با توجه به فاصله قیمتی جایگزین‌های معرفی‌شده این محصول، فرصت داشتن خودرو از طبقه متوسط رو به پایین جامعه گرفته می‌شود. چون که بعد از این اتفاق مشتریان پراید توانایی خرید هیچ یک از محصولات خودروسازان داخلی را نخواهند داشت که همین مساله می‌تواند موجب افزایش هرچه بیشتر قیمت این خودرو شود.»

نرخ پراید دوباره به مرز ۱۰۰ میلیون تومان نزدیک شده است، اما این‌بار دیگر هیچ‌یک از انواع پراید تولید نمی‌شود که بتوان با عرضه بیشتر قیمت آن را کنترل کرد. به نظر شما مهم‌ترین علت افزایش قیمت پراید در بازار چیست؟

یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت پراید در بازار، توقف تولید این محصول است. علاوه بر تولید نشدن پراید، به میزان قابل توجهی هم تقاضا در بازار از ماه‌های اخیر متراکم شده. افزایش تقاضا برای پراید در رشد بهای آن بسیار تاثیرگذار است. چون که قیمت خودرو به‌طور کلی تابع افزایش قیمت ارز است. بنابراین، طبیعتا زمانی که دلار سیر صعودی داشته باشد، خودرو هم از این مساله پیروی می‌کند.

با توجه به سیاست‌های فروشی که از طرف وزارت صمت در مورد واگذاری محصولات خودروسازان به صورت قرعه‌کشی و تحویل فوری اتخاذ شده، آیا میزان عرضه خودروسازان در بازار مصرف پاسخگوی نیاز متقاضیان واقعی است؟

میزان عرضه محصولات خودروسازان در بازار مصرف به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز متقاضیان واقعی نیست. طبق آمار سنوات گذشته، به طور میانگین بازار به ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو نیاز دارد، اما در سال اخیر خودروسازان کمتر از ۹۰۰هزار دستگاه تولید داشتند. بنابراین در چنین وضعیتی طبیعی است قیمت خودرو افزایش یابد. از طرف دیگر، خودرو در کشور همچنان به‌عنوان کالای سرمایه‌ای تلقی می‌شود و بازارهای سرمایه‌ای نسبت به هم واگرایی مثبت دارند؛ زمانی‌که یک بازار شروع به رشد قیمت می‌کند، به تبع آن بازارهای دیگر هم دیر یا زود به این سمت حرکت می‌کنند. بر این اساس، بازار خودرو هم از این قاعده مستثنی نیست و این روزها مجددا با توجه به وضعیت اقتصادی، مسیر صعودی را در پیش گرفته است.

آیا اعمال شرایط ویژه واگذاری خودرو، توانسته است در شناسایی متقاضیان واقعی خودرو و کنار زدن سوداگران موفق عمل کند؟

هم اکنون تقاضای کاذب در بازار خودرو بسیار مشهود است و همین مساله موجب شده است تقاضا بر عرضه برتری یابد تا قیمت‌ها همچنان با رشد همراه شوند. از طرف دیگر، بسیاری از مردم به دنبال آن هستند با خرید خودرو به‌عنوان کالای بادوام ارزش پول خود را حفظ کنند. در مجموع می‌توان گفت تا زمانی‌که وضعیت اقتصادی ثبات نداشته باشد و نوسانات بازار دلار ادامه داشته باشد، نباید انتظار داشت که قیمت خودرو ثابت بماند. حال که تولید ارزان‌ترین خودرو داخلی متوقف شده است، باید دید شرایط به چه ترتیبی پیش می‌رود. چون که میزان بالای تقاضا برای این محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است و توقف تولید پراید در این کلاس یک خلأ به وجود می‌آورد. از طرف دیگر، با توجه به فاصله قیمتی جایگزین‌های معرفی‌شده قدر مسلم بسیاری از مشتریان پراید توانایی خرید محصولات جایگزین را نخواهند داشت که این مساله نیز تقاضا و متعاقب آن قیمت را برای آخرین نسخه‌های صفرکیلومتر موجود در بازار بالا می‌برد.

 آیا فروش سهام دولت در خودروسازی‌ها در قالب صندوق‌های ETF، شرکت‌های خودروسازی را از سایه مدیریت دولتی رهایی می‌بخشد؟

اکثر صاحب‌نظران اتفاق‌نظر دارند که خودروسازان باید به‌طور واقعی و از نظر مدیرتی خصوصی شوند و نه تنها از لحاظ مالکیتی. چون اگر بخش خصوصی در عمل مدیریت ایران‌خودرو و سایپا را بر عهده بگیرد، برای تحقیق و توسعه بیش از این‌ها هزینه خواهد شد و به توسعه محصول هم بیشتر بها داده می‌شود. در نهایت هم خودروهای باکیفیت‌تری از طرف خودروسازان به بازار عرضه خواهد شد. هم اکنون هزینه تولید محصول در گروه های خودروساز بسیار بالاست و به‌نوعی می‌توان گفت تولید خودرو به‌صرفه و اقتصادی نیست. در این رابطه، پایین‌بودن بهره‌وری یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی است که صنعت خودرو با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند و باعث شده هزینه تولید بالاتر از حد استاندارد جهانی باشد.

دنیای خودرو