بررسی همکاری خودرویی ایران و روسیه

مرتضی مصطفوی درباره  مذاکره با روسیه برای تولید مشترک خودروی ایرانی و روسی در کشورمان اظهار داشت: روسیه بزرگ‌ترین خودروساز شرکت آوتوواز است که همان شرکت محصولاتی مانند هیوندا را تولید می‌کند و حدود ۶۰ درصد این شرکت متعلق به رنو است.

اما نکته حائز اهمیت اینکه ساختار این شرکت در روسیه بسیار شبیه به ساختار ایران‌خودرو است و طبق آخرین اطلاعات، این شرکت‌هم مانند ایران‌خودرو زیان‌ده و نیروی مازاد دارد.

وی ادامه داد: صنعت خودرو در روسیه هم ساختار کمونیستی و مافیایی دارد، نمی‌گویم این ساختار به طور کامل با ایران مطابقت دارد اما شباهت‌هایی هم بین آنها وجود دارد. به همان اندازه که در ایران آقازاده‌ها به شرکت‌های مادر دسترسی دارند، در روسیه هم چنین فضایی حاکم است.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه به لحاظ اقتصاد سیاسی  شرایط مشابهی در صنعت خودرو در هر دو کشور پا برجا است، گفت: بنگاهداری صنعت و بازار خودرو در روسیه مشابه ایران است و در آن کشور هم حجم خودروها کیفیت سطح بالایی ندارند. هر چند در صنعت خودرو در روسیه، شرکت‌هایی اروپایی هم حضور داشتند اما شرکت اوتوواز شبیه به ایرانخودرو و سایپا از حمایت‌های قابل توجه دولتی بهره می‌برد.

مصطفوی تاکید کرد: معتقدم اگر قصد توسعه داریم و می‌خواهیم به سمت بهبود کیفیت حرکت کنیم می‌توانیم در همین شرایط فعلی با شرکت‌های قوی چینی وارد همکاری شویم. درست است که در گذشته برندهای ضعیفی از چین وارد ایران شده اما امروز محصولات با کیفیت در صنعت خودرو در چین در حال تولید هستند و شرکت‌های بزرگ خودروسازی در چین فعال شده‌اند و اگر در گذشته تولیدات ضعیف از چین وارد بازار خودروی ایران شده به دلایل مختلف این برندها انتخاب خودمان بوده است. امروز اینکه بتوانیم با شرکت‌های صاحب تکونولوژی و قوی چین وارد همکاری‌های مانند تولید مشترک شویم بسیار بهتر از همکاری با روسیه است.  

وی گفت: اما اگر به دنبال رشد کمی قطعات در صنعت خودرو کشورمان هستیم و به لحاظ کمی یعنی افزایش تعداد و میزان صادرات روسیه گزینه خوبی است چراکه در حال حاضر بسیاری از برندهای اروپایی، روسیه را ترک کردند و برند رنو که حدود ۶۰ درصد آتوواز را دارد، روسیه را ترک کرده بنابراین این فرصت خوبی برای بخش قطعه‌سازی در صنعت خودروسازی‌ها کشورمان است. صنعت ایران با محصولات رنو و پژو قطعات مشابه‌ای دارد و می‌توان همین قطعات را متناسب با شرایط بازار روسیه تولید و صادرات کرد از این‌رو روسیه پتانسیل خوبی برای رشد کمی تولید و صادرات قطعه خواهد بود. 

این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: روسیه از اعضایی است که اوراسیا را تشکیل داده و ایران هم معاهدات اقتصادی با اوراسیا دارد و از این جهت هم بازار اوراسیا پتانسل خوبی برای افزایش کمی تولیدات است. اما از آنجایی که این کشورها صاحب تکنولوژی نیستند نمی‌توان کیفیت را افزایش داد.

مصطفوی با اشاره به مذاکرات قبلی با روسیه برای تولیدات مشترک اظهار داشت: پیش از این هم چنین مذاکرات با روسیه بسیار زیاد بوده اما اینکه چرا به نتیجه نرسیده به این دلیل بوده که این کشور ساختار اقتصاد سیاسی بسیار بسته‌ای دارد و بازارخودرو در این کشور رقابتی نیست، از همین روی برای حضور در بازار باید به مافیا وصل شد. از سوی دیگر پیش از این روسیه احساس نیاز در این بازار نداشت و به راحتی می‌توانست با اروپا وارد همکاری شود و یکی از دلایلی که امروز این مذاکرات با ایران جدی‌تر شده، شرایط تحریمی روسیه است و روسیه هم در این بازار احساس خلاء کرده‌ و ایران هم دسترسی خوبی به روسیه دارد و امکان همکاری تهاتری را هم وجود دارد. از این رو ایران هم برای روسیه گزینه خوبی است. 

وی گفت: در این همکاری‌ها حجم تولیدات و صادرات ایران افزایش پیدا می‌کند اما وضعیت کیفیت تفاوتی نخواهد کرد چراکه روسیه هم دانش فنی و تکنولوژی در ساخت خودرو را ندارد. بازار روسیه در این شرایط حاضر به شدت کشش جذب صادرات قطعات از ایران را دارد و در هر دو کشور هم شرایط صنعت خودرو مشابه است.  

این کارشناس صنعت خودرو افزود: معتقدم در کوتاه مدت دو کشوری صاحب تکنولوژی نیستند و نمی‌توانند کیفیت تولیدات را افزایش دهند و بهره‌وری هم کاهش پیدا می‌کند. اساسا در شرایط فساد، امکان توسعه  تکنولوژی وجود ندارد. در این شرایط روسیه هم با کمبود مواجه شده و به همین دلیل به سمت خودروهایی غیر اروپایی روی آورده که با شدت تحریم و ترک شرکت‌های اروپایی با مشکلات بیشتری رو به رو نشود.