لیست اقدامات نمادین برای واردات خودرو

در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، اطلاعیه‌ای مبنی بر فعال شدن این سامانه برای خودروهای وارداتی منتشر شده؛ این در شرایطی است که هنوز به‌جز چانگان شاهد ترخیص خودروی وارداتی دیگری نیستیم و قیمت‌گذاری برای وارداتی‌ها نیز نهایی نشده است. اطلاعیه جدید سامانه یکپارچه تخصیص خودرو‌ (دومین اطلاعیه) روز گذشته منتشر شد.

در این اطلاعیه آمده است: «به دنبال فرآیند‌های قانونی اخذ مجوز‌های لازم (استاندارد، محیط ‌زیست و...) توسط شرکت‌های واردکننده برای خودرو‌های واردشده، سامانه عرضه خودرو‌های وارداتی برای آن دست از مشتریانی که در مرحله اول (در اسفندماه سال گذشته) ثبت‌نام کرده و دارای اولویت هستند، برای انتخاب خودروی موردنظر فعال و بازگشایی می‌شود.» بنابراین با گذشت هفت ماه از پیش‌فروش خودروهای وارداتی به ۳۱هزار و ۸۹۲ نفر که اصلا نمی‌دانستند چه خودرویی را به چه قیمتی خریداری می‌کنند، حالا قرار است برای دومین بار مرحله انتخاب خودرو عملیاتی شود.

دوازدهم مهرماه نیز مهدی ضیغمی، مجری طرح واردات خودرو در وزارت صمت، اعلام کرده بود در هفته جاری عرضه هشت مدل خودرو‌ی وارداتی آغاز خواهد شد. هشت خودرویی که ضیغمی از آنها نام برده، شامل زوتی، سی‌اس۵۵ چانگان، کیا، هیوندای، تویوتا، هونگچی، بستیون و سوزوکی هستند. وی همچنین در بخشی از اظهارات خود گفته است پیش از این هفت‌هزار نفر خودروی چانگان را انتخاب کرده بودند و ادامه داده بود که «اکنون آنهایی که این خودرو را انتخاب کردند با تایید انتخاب نهایی خودرو، به شرکت سایپا معرفی خواهند شد و حداکثر تا سه ماه آینده خودروی خود را تحویل می‌گیرند.»

در حالی وزارت صمت وعده می‌دهد که هفته آینده متقاضیان خودروهای وارداتی می‌توانند محصول موردنظر خود را در سامانه انتخاب کنند که هنوز حتی خبری از قیمت‌گذاری این خودروها نیست و مسلما پیش از این اعلام نظر شورای رقابت، وزارت صمت نمی‌تواند سامانه یکپارچه را برای مشتریان باز کند. به عبارت دیگر سیاستگذار بدون آنکه قیمت‌گذاری انجام شده یا حتی در اطلاعیه خود اشاره‌ای به این موضوع کرده باشد، وعده فروش این خودروها در سامانه یکپارچه را داده است.

علاوه بر این موضوع، مشکل دیگری هم وجود دارد و آن هم اینکه هنوز حتی ترخیص خودروهایی که ضیغمی از آنها نام برده - به جز چانگان - انجام نشده است. بر این اساس گویا قرار است هفته آینده خودروهای «بدون قیمت ترخیص‌نشده» در سامانه یکپارچه به فروش برسد. حتی در مورد چانگان‌های وارداتی هم که ترخیص بخشی از آنها انجام شده باز هم به گفته ضیغمی تحویل آنها سه ماه به طول خواهد انجامید. بنابراین تحویل دیگر خودروها احتمالا در آینده نزدیک اصلا انجام نخواهد شد.

البته این دست از اقدامات از طرف سیاستگذار خودرو به هیچ عنوان دور از انتظار نیست. مثال بارز آن پیش‌فروش خودروهای وارداتی است که متولی صنعت خودرو بدون آنکه هنوز برنامه مشخصی برای حل مشکلات واردات خودرو از جمله تامین ارز داشته باشد، هفت ماه پیش اقدام به پیش‌فروش این خودروها کرد. به عبارت دیگر سیاستگذار به‌نوعی عادت کرده بدون ایجاد هیچ‌گونه اطمینانی، دست به اقداماتی نمادین بزند که درنهایت مصرف‌کنندگان را دچار بلاتکلیفی کند.

به طور کلی می‌توان گفت کل فرآیند واردات خودرو از ابتدا تاکنون درگیر اقداماتی نمادین بود. از ابتدا بخش‌هایی از آیین‌نامه واردات خودرو که سوم شهریور سال ۱۴۰۱ ابلاغ شد، مانند تخصیص یک‌میلیارد یورو برای واردات خودرو، حالتی نمادین داشت. بعد از آن نیز تنها وعده‌های نمادین بود که یکی پس از دیگری داده می‌شد که واردات خودرو این هفته یا هفته آینده انجام خواهد شد، ولی هفته‌ها و ماه‌ها می‌گذشت و خبری از واردات نبود. بعد هم که خودروهای خارجی راهی کشور شدند، تنها عکس‌ها و خبر‌های نمادین فضای رسانه‌‌ای کشور را پر کرد که خودروها اکنون روی کشتی هستند یا ساعاتی پیش به گمرک رسیده‌اند، سپس در اسفندماه با حرکتی نمایشی اقدام به پیش‌فروش این خودروها کردند. اوج اقدامات نمایشی نیز مربوط به هفته دولت بود که یک خودروی چانگان به صورت «نمادین» به یک نفر تحویل داده شد. حالا هم به نظر می‌رسد سیاستگذار قصد تجدیدنظر در این روند را ندارد و ترجیح می‌دهد بدون دادن اطمینان به مشتریان، تنها به دادن وعده‌ووعید و انجام اقدامات نمایشی رضایت دهد.

دنیای اقتصاد