چگونه پای ایرباس به آمریکا باز شد

طی بیست سال اخیر صنعت هوانوردی تجاری در سیطره ایرباس و بوئینگ بوده است. هر یک از این دو کمپانی دقیقا سهمی معادل ۵۰ درصد از بازار این صنعت را به خود اختصاص داده‌اند.

اگرچه ایرباس در مقایسه با بوئینگ در این رقابت جوان‌تر است، چون کار بوئینگ از سال ۱۹۱۶ آغاز شد ولی کار مشارکتی کمپانی ایرباس تا سال ۱۹۷۰ شکل جامع و منظمی به خود نگرفته بود. امروز کمپانی ایرباس با تولید نزدیک به ۷۵۰۰ فروند هواپیما گوی سبقت را از بوئینگ که میزان تولید آن نزدیک به ۵۹۰۰ فروند از انواع وسایل نقلیه هوابرد می‌رسد، ربوده است.

رقابت میان ایرباس و بوئینگ یکی از بزرگ ترین رقابت های دنیای تجارت امروز است. مشابه این رقابت را می‌توان در هماوردی بین کمپانی های کوکاکولا در برابر پپسی یا کمپانی فورد در مقابل جنرال موتورز جست ولی وضع رقابت در صنعت هوانوردی همیشه این طور نبود. در دورانی نه چندان دور، در دنیای هوانوردی تجاری نام هایی نظیر مکدانل داگلاس، بی‌ای‌ای، لاکهید، فوکر، و حتی کانویر بر سر زبان ها بود ولی امروز اگر شما تجربه پرواز داشته باشید یا نام ایرباس را می‌شنوید و یا نام بوئینگ را.

بوئینگ که ریش سفیدتر از ایرباس است، در حال حاضر علاوه‌بر سکانداری صنعت هوانوردی آمریکا، در بخش دفاعی و هوافضای آمریکا هم سهم عمده‌ای دارد و بزرگ ترین صادرکننده تکنولوژی این صنعت در آمریکا است ولی سابقه شرکتی که امروز به نام ایرباس شناخته می‌شود، به توافقنامه‌ای که در سال ۱۹۶۷ بین فرانسه، آلمان و انگلیس به منظور تقویت روابط فی مابین امضا شد، بازمی‌گردد.

در زیر خلاصه‌ای از چگونگی بازشدن پای ایرباس به آمریکا وتبدیل شدن به رقیب بوئینگ را مشاهده می‌کنید:

تا سال ۱۹۶۰ هواپیماسازان اروپایی ثابت کردند که می‌توانند جت‌های خیلی خوبی بسازند. بریتانیایی‌ها هواپیماهایی مانند «هاوکر سیدلی تریدنت» و نظایر آن را به بازار هوانوردی عرضه کردند.

در همین سال‌ها فرانسوی‌ها هواپیمای مسافربری «کاراول» را ساختند.

سپس دو کشور انگلیس و فرانسه با مشارکت هم، کنکورد را به صنعت هوانوردی معرفی کردند. کنکورد تا امروز هم اولین و تنها هواپیمای موفق فراصوت محسوب می‌شود.

سپس بوئینگ ۷۰۷ تبدیل به اسب بالدار و محبوب تمام ایرلاین‌های دنیا شد.

از طرف دیگر نسل جدیدی از هواپیماهای آمریکایی پهن پیکر در راه بود که گل سر سبد آن‌ها جمبوجت ۷۴۷ چهار موتوره ساخت کمپانی بوئینگ بود.

دیگری «مکدانل داگلاس دی سی ۱۰» بود.

پس از آن لاکهید «ال ۱۰۱۱» پا به میدان گذاشت.

اروپایی‌ها هم نیاز به هواپیماهای پهن پیکر را حس می‌کردند. به همین خاطر در ۲۹ می ۱۹۶۹ دو کشور آلمان و فرانسه کنسرسیومی را برای ساخت A300B تشکیل دادند ولی به تدریج مساله توسعه ایرباس و تولید A300 به‌عنوان هواپیما به چالش‌های جدی برخورد کرد. نخستین چالش موضوع موتور هواپیما بود. ایرباس در تلاش برای پیدا کردن موتوری مناسب هواپیمای خودش بود و به نظر می‌رسید که موتور RB211 ساخت کمپانی رولزرویس برای این کار مناسب باشد. بدین ترتیب ایرباس آغاز به استفاده از نسخه RB207 رولزرویس کرد ولی این معامله فسخ شد و هواپیمای A300 بدون موتور ماند.

در مقابل ایرباس به خاطر کم شدن گنجایش صندلی‌های ایرباس از ۳۰۰ نفر به ۲۵۰ نفر که در اثر تخمین کم شدن تقاضا برای سفرهای هوایی در اروپا رخ داده بود، تلاش کرد تا از کمپانی «جی ای» و «پرت اند ویتنی» موتورهای خارج از رده خریداری کرده و روی هواپیمای خود نصب کند. در اواخر سال ۱۹۶۸ دولت انگلیس به خاطر هزینه زیاد پروژه کنکورد حمایت خود را از مشارکت در پروژه ساخت هواپیما قطع کرد ولی شرکت تولید کننده هاوکر سیدلی همچنان بر تعهد خود در خصوص تولید بال‌های A300 باقی ماند.

در ۱۸ دسامبر ۱۹۷۰ شرکت صنعتی ایرباس رسما پدید آمد.

در آغاز راه، ایرباس برای متفاوت کردن محصول خود از نوآوری‌های فناوری در ساخت هواپیما استفاده کرد که از آن جمله می‌توان به استفاده از مواد کامپوزیتی سبک در بدنه داخلی هواپیما اشاره کرد.

در سپتامبر ۱۹۷۰ ایرباس نخستین فروش خود را با واگذاری شش فروند A300B محقق ساخت و ظرفیت صندلی‌ها را از ۲۵۰ به ۲۷۰ صندلی افزایش داد که این مدل اخیر A300B2 نام گرفت.

به رغم موفقیت ایرباس در سطح جهان و فروش هواپیماهای خود به کشورهایی نظیر کره، تایلند، آفریقای جنوبی، و آلمان، بازار این کمپانی در آمریکا همچنان کساد بود ولی در سال ۱۹۷۸ همه چیز ناگهان عوض شد و ایرباس در این سال چهار فروند از A300 های خود را به خطوط هوایی آمریکایی Eastern عرضه کرد. آن هم با شرایط خاص یعنی شش ماه استفاده «رایگان» از هواپیماها! و با این قید که اگر فرنک بورمن، مدیرعامل کمپانی آمریکایی ایسترن از این هواپیماها ناراضی بود آن‌ها را بدون هیچ پرداختی به فرانسه بازگرداند.

در پایان شش ماه بورمن ۲۳ فروند هواپیمای A300 دیگر به ایرباس سفارش داد و این‌گونه پای ایرباس به آمریکا باز شد!

منبع: اخبارخودرو