افزایش فروش خودرو نسبت به تولید در کارخانه

بنا بر آمار ارائه‌شده به بورس توسط سه خودروساز بزرگ کشور، آنها در مجموع حدود ۵۶‌هزار دستگاه انواع محصول سواری و وانت را به فروش رسانده‌اند. در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته، فروش خودروسازان ۱۷‌درصد کاهش پیدا کرده است.

این در حالی است که ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در مجموع محصول بیشتری را در فروردین نسبت به رقم تولید، فروخته‌اند. تولید غول‌های جاده مخصوص در نخستین ماه امسال حدودا ۴۵‌هزار دستگاه محصول اعم از سواری و وانت بوده است. بنابراین با توجه به اینکه آنها ۵۶‌هزار دستگاه محصول را در فروردین فروخته‌اند، فروش‌شان ۱۱‌هزار دستگاه بیشتر از تولید به ثبت رسیده است. اینکه چرا در فروردین امسال فروش خودروسازان از تولید پیشی گرفته، بیش از هر مساله‌ای با ماجرای محصولات ناقص در ارتباط است.

ایران خودرو و سایپا، هم در نوروز سال گذشته و هم تعطیلات عید امسال، اقدام به تکمیل و تجاری‌سازی محصولات ناقص خود کردند تا از فشار و حساسیت افکار عمومی و نهادهای نظارتی در این ماجرای پرحاشیه بکاهند. آنها در تعطیلات نوروز پارسال و در حالی که در این دوران فعالیت نمی‌کنند، تکمیل و تجاری‌سازی محصولات ناقص را در دستورکار قرار دادند. هرچند این اقدام خودروسازان سبب شد از تعداد خودروهای ناقص کاسته و انبارهایشان خلوت شود، با این حال اصل ماجرای تولید خودروهای ناقص در سال ۱۴۰۰ همچنان ادامه یافت و خودروسازان را گرفتار حاشیه‌ای بزرگ کرد.

پارکینگ‌های پر از محصول ایران خودرو و سایپا، ذهن افکار عمومی و نهادهای نظارتی را به سمت احتکار برد؛ از همین رو این دو خودروساز تمرکز خود را روی تکمیل و تجاری‌سازی آنها گذاشتند. این روند از اوایل زمستان شروع شد و به‌تدریج اوج گرفت و سبب شد در تعطیلات نوروز امسال نیز خودروسازان به سراغ محصولات ناقص خود رفته و نسبت به تکمیل و تجاری‌سازی آنها اقدام کنند.

این موضوع هرچند سبب افت تولید خودروسازان در فروردین امسال در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته شد، اما آمار فروش آنها را (نسبت به میزان تولید) بالا برد. در واقع از آنجا که خودروهای تکمیلی در حکم محصولات تجاری‌سازی‌شده هستند، فروش خودروسازان افزایش یافته است. افزایش فروش خودروسازان در حالی است که منحنی قیمت در بازار خودرو طی فروردین امسال روندی افزایشی داشته و همچنان نیز ادامه دارد، البته ظاهرا با سرعتی کمتر.

این موضوع نشان می‌دهد اثر انتظارات تورمی (ناشی از متوقف شدن مذاکرات برجام، رشد قیمت ارز و اخباری که درباره ادامه ممنوعیت واردات خودرو منتشر شد) بر افزایش فروش خودروسازان غالب شده و اجازه نداده منحنی قیمت متاثر از این اتفاق (رشد فروش) کاهشی شود.