رویدادهای مهم خودرویی هفته اول آبان ۹۸

طی هفته جاری اخبار مختلفی با محوریت خودرو منتشر شد. بدون شک اظهارات رئیس کل بانک مرکزی و واکنش فعالان زنجیره خودروسازی به گفته‌های وی مبنی بر فشل بودن خودروسازان در صدر اخبار این هفته قرار دارد. همچنین اظهارنظر رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص واگذاری الباقی سهام گروه‌های خودروساز، انتقاد دو انجمن قطعه‌ساز به میزهای داخلی‌سازی، کاهش تیراژ تولید در نیمه اول سال جاری و تکذیب غول خودروسازی آلمان یعنی فولکس واگن درمورد احداث کارخانه این خودروساز در منطقه بالکان، دیگر اخبار خودرویی است که مورد توجه بود.

تقابل زنجیره خودروسازی و بانک مرکزی

ماجرای فشل خواندن صنعت خودرو کشور از آنجا آغاز شد که یکی از اعضای هیات نمایندگی اتاق بازرگانی از رئیس کل بانک مرکزی در خصوص تعیین تکلیف تسهیلات پرداختی به زنجیره خودروسازی کشور سؤال کرد. وی نیز پاسخ داده با وجود مخالفت با تأمین نقدینگی خودروسازان (از مسیر تسهیلات بانکی) برای نشان دادن حسن‌نیت خود مقرر شد بیش از ۸۴۰ میلیون یورو به طور آل ‌سی خارجی در اختیار گروه‌های خودروساز قرار گیرد تا پس از یک سال، این مبلغ یا به طور ارزی یا به ‌صورت ریالی پس داده شود. وی تاکید کرده بود که خودروسازان در آن مقطع اعلام کردند حاضر به پذیرفتن این ریسک نیستند و در نهایت اعتباری که برای آنها در بانک کونلون چین در نظر گرفته شده بود، دست نخورده باقی ماند و در ادامه صرف امور دیگری شد.

اما استفاده همتی از لفظ «فشل» در پایان سخنان خود و بیان این عبارت که «تا چه زمانی قرار است حیات این صنعت ادامه یابد؟» فعالان زنجیره خودروسازی را وادار به واکنش کرد. انجمن‌های خودروسازان و قطعه‌سازان در نشست مشترک دوشنبه خود که پیش‌تر برنامه‌ ریزی شده بود، به اتهام «فشل بودن» پاسخ دادند. دبیر انجمن خودروسازان در این نشست عنوان کرد که ظاهراً آقای همتی نمی‌داند خودروسازان سرکوب مالی شده‌اند و محصولاتشان را با زیان می‌فروشند. پرسشم از وی این است که اگر خودروسازی را متوقف کنیم، بانک مرکزی می‌تواند سالی ۱۵ میلیارد دلار ارز بابت واردات خودرو تأمین کند.

سخنگوی انجمن قطعه‌سازان هم در واکنش به اظهارات رئیس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: بانک مرکزی از عملکرد خودروسازان انتقاد می‌کند، در صورتی که خود به درستی به وظایفش عمل نکرده است. فرهاد به ‌نیا گفت: اگر دولت و بانک مرکزی تمایل ندارند که خودروسازی داشته باشیم، این را اعلام کنند تا ما تکلیف خودمان و سرمایه‌مان را بدانیم. وی با اشاره به فعالیت ۷۰۰ هزار نیروی کار مستقیم و غیرمستقیم در خودروسازی تاکید کرد: به ازای هریک شغل در خودروسازی، ۴۰۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری شده، بنابراین چنین اظهارنظرهایی (فشل خواندن صنعت خودرو) کار درستی نیست.

چگونگی واگذاری سهام خودروسازان

طی هفته جاری رضا رحمانی، وزیر صنعت معدن و تجارت بار دیگر بر واگذاری سهام دولتی دو خودروساز بزرگ کشور تاکید کرد. وی اظهار کرد که برنامه وزارت صمت، واگذاری گروه‌های خودروساز به بخش خصوصی است، ولی این سهام را به شخص نمی‌دهیم. اظهارات رحمانی در وضعیتی است که وی پیش از این عنوان کرده تا پایان سال آینده واگذاری سهام انجام خواهد شد. با این حال ظاهراً وزیر صنعت در این راه با موانعی همچون سد شورای نگهبان مواجه است. شورای نگهبان در بررسی طرح ساماندهی صنعت خودرو که از طرف نمایندگان مصوب شده، با واگذاری صد در صدی سهام خودروسازی به بخش خصوصی مخالف است.

منتقدان نهضت داخلی‌سازی

سه ماه از آغاز نهضت داخلی ‌سازی قطعات توسط وزارت صمت و برای خنثی کردن اثر تحریم‌ها می‌گذرد. در وضعیتی که تاکنون دو میز در این ارتباط تشکیل شده و مسوولان وزارت صمت خبر از تشکیل سه میز دیگر تا پایان امسال می‌دهند، دبیر دو انجمن قطعه‌سازان و مجموعه‌های خودرو و انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان خودرو انتقاداتی را متوجه نهضت داخلی‌سازی وزارت صمت کرده‌اند. مازیار بیگلو دبیرانجمن قطعه سازان در این زمینه عنوان کرده تا زمانی که دو چالش تأمین مواد ‌اولیه و همچنین تزریق نقدینگی به زنجیره خودروسازی حل نشود، برگزاری میزهای داخلی‌سازی قطعات نمی‌تواند نتایج مورد‌نظر وزارت صمت را تأمین کند. آرش محبی‌نژاد دبیر انجمن همگن قطعه‌سازی هم با پیش کشیدن بحث تولید اقتصادی در ارتباط با داخلی‌سازی قطعات تاکید کرده که یا باید تیراژ خریداری شده برای قطعات داخلی‌سازی شده اقتصادی باشد یا اینکه شرکت‌های قطعه‌ساز بتوانند میزان سرمایه‌گذاری انجام گرفته در ارتباط با تولید این قطعات را روی تیراژ سرشکن کنند. همراهی ابتدایی دو انجمن با ایده وزارت صمت در خصوص داخلی‌سازی و تغییر رویه آنها در وضعیتی اتفاق افتاده است که خیلی از کارشناسان با توجه به موانع موجود در این زمینه نسبت به عواقب برگزاری میزهای داخلی‌سازی قطعات هشدار می‌دادند. کارشناسان در آن مقطع عقیده داشتند تجربه داخلی‌سازی قطعات در دور نخست تحریم‌ها به نوعی گواه بی‌نتیجه بودن این اقدام است.

افت تیراژ تولید در نیمه اول امسال

در حالی وزارت صمت به دلایل نامشخص از ارائه آمار تولید گروه‌های خودروساز امتناع می‌کند که طی هفته‌ای که گذشت بعضی از خبرگزاری‌ها آمارهایی را در مورد شرایط تولید خودروسازان در نیمه اول سال‌ جاری منتشر کردند. براساس این آمار تولید انواع خودرو در کشور طی نیمه نخست امسال ۸. ۳۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافت. طی ۶ ماه ابتدایی امسال ۳۷۷ هزار و ۵۱۷ دستگاه انواع خودرو در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸.  ۳۴ درصد کاهش داشته است. همچنین در نیمه نخست امسال ۳۴۸ هزار و ۲۶۸ دستگاه سواری در کشور به تولید رسید که نسبت به نیمه اول سال ۹۷ کاهش ۹. ۳۵ درصدی را تجربه کرده است. طی ۶ ماهه ابتدایی امسال تولید ون ۷. ۸۵ درصد کاهش داشته و در عین حال تولید مینی‌بوس و میدل‌باس با کاهش ۹. ۶۵ درصدی و تولید اتوبوس هم با کاهش ۹. ۶۰ درصدی همراه بوده است.

طی این مدت تولید کامیونت، کامیون و کشنده هم ۷.  ۷۹ درصد کاهش داشته و فقط در تولید وانت شاهد رشد ۳ درصدی بوده‌ایم. طبق آمار منتشره ولی تولید انواع خودرو در شهریور امسال و نسبت به ماه مشابه سال اخیر، ۶. ۱۱ درصد رشد داشته و به ۶۳ هزار و ۲۱۷ دستگاه رسیده است. اما شرکت صنعتی ایران‌ خودرو در ۶ ماه نخست امسال ۱۵۹ هزار و ۴۹۷ دستگاه انواع محصول را تولید کرده که در مقایسه با نیمه اول سال اخیر ۷. ۳۶درصد کاهش را نشان می‌دهد. سایپا هم با کاهش ۷. ۲۰ درصدی تولید طی نیمه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال پیش رو به رو شده است.

واکنش فولکس به احداث کارخانه در بالکان

شرکت خودروسازی فولکس ‌واگن در بیانیه‌ای می‌گوید که هنوز هم در حال بررسی برنامه ساخت کارخانه عظیم خود در ترکیه است و بنا ندارد تا یک کشور دیگر را برای میزبانی از این کارخانه انتخاب کند. پیش‌تر این غول خودروسازی اعلام کرد که ساخت کارخانه در ترکیه را درپی حملات ترکیه به کرد‌ها در خاک سوریه به حالت تعلیق در‌می‌آورد. سخنگوی فولکس گفت: «ما از نزدیک در حال رصد تحولات در ترکیه هستیم و بررسی برنامه‌ها فعلاً متوقف شده‌اند اما گزینه دیگری را برای جایگزینی درنظر نداریم.» چند روز پس از آنکه شرکت خودروسازی فولکس ‌واگن، به خاطر حمله ارتش ترکیه به‌ کردهای سوریه، تصمیمش برای ساخت کارخانه عظیم خود در ترکیه را تعلیق کرد، بین کشورهای حوزه بالکان تکاپویی برای میزبانی این کارخانه به ارزش ۱.  ۳ میلیارد یورو به‌راه افتاد. بلغارستان، ‌رومانی و صربستان از جمله کشورهایی هستند که سخت امیدوارند بتوانند در توافق با غول خودروسازی آلمان، از همسایه‌های خود سبقت بگیرند و میزبان این ابرکارخانه باشند حال آنکه فولکس بنا ندارد کشور دیگری را جایگزین ترکیه کند.

دنیای اقتصاد

بانک مرکزی با خودروسازان انقباضی عمل نکند

تکلیف ۶۴۰۰ خودروی مانده در گمرک چه خواهد شد؟

تسهیلات اعطایی به خودروسازان حدود ۸۵۰ میلیون تومان بوده است

قیمت خودرو برخلاف پیش ‌بینی کارشناسان روند صعودی به خود گرفت