نگاهی اجمالی به سورن ELX توربو: اولین خودروی توربوی ایرانی

وقتی اولین بار در سال ۹۵ مدل توربوشده سورن پا به بازار کشور گذاشت، با مخالفت‌های زیادی از طرف متقاضیان رو به رو شد. بیم از پایین بودن کیفیت قطعات، استهلاک بالا و همینطور مشکلات فنی نظیر ناک زدن به وسیله ضریب کمپرس بالا و کیفیت سوخت پایین از جمله مهم‌ترین علت‌های ناراضی بودن بازار از این محصول تازه در بدو ورودش بود. ولی بعد از مدت کوتاهی، این خودرو توانست متقاضیان خاص خودش را پیدا کرده و به آمار فروش نسبتاً خوبی دست پیدا کند.

اگر چه که به طور میانگین میزان مراجعه به تعمیرگاه صاحبان این خودرو نسبت به نمونه تنفس طبیعی بیشتر است، ولی از طرفی محاسنی دارد که نمی‌توان از آنها گذشت. اکنون به واسطه دومین سال حضور این خودرو در بازار، به سراغ یک نمونه مدل ۹۶ رفتیم تا از نزدیک با محاسن و معایب این خودرو در طول ۲ سال تولید آن بیشتر آشنا شویم.

توربو، از سمند تا سورن

زمزمه‌های تولید یک خودرو توربو تقریباً از اوایل دهه ۸۰ در بازار کشور شنیده می‌شد. برای اولین بار موتور EF7 مجهز به توربوشارژر در اوایل دهه ۸۰ به طور آزمایشی روی اتاق سمند و پژو پارس قرار داده شد تا مورد تست و آزمایش‌های فنی و تکنیکی قرار بگیرد. ولی به علت‌هایی ارائه این پیشرانه تا سال ۸۹ به تعویق افتاد و نخستین بار در سال ۸۹ پیشرانه EF7 روی خودرو سمند قرار داده شد. در سال ۹۵ بعد از اینکه این پیشرانه تنفس طبیعی روی خودروهای سمند و سورن و سپس دنا نصب شد، ایران خودرو تصمیم گرفت تا نمونه توربو این پیشرانه را که در طول این سال‌ها مورد بازبینی‌های فراوانی قرار گرفته بود، روی اتاق سورن به متقاضیان عرضه کند. توربو نصب‌شده روی موتور EF7 توان آن را دارد تا بازدهی این موتور را بیش از ۱۷۵ اسب بخار بالا ببرد ولی در نسخه مپ شده به دست ایران خودرو این قدرت به ۱۵۰ اسب‌بخار محدود شده است. از جمله مهم‌ترین علت‌های این محدودیت، نبود نیاز به تغییر سیستم ترمز و فرمان، کیفیت نسبتاً پایین سوخت در کشور و همینطور ناآشنابودن خیلی از متقاضیان با مقررات استفاده از خودرو توربو بوده است.

کمی‌فنی‌تر

استفاده از سیستم توربوشارژر روی یک موتور مستلزم اعمال تغییراتی پایه‌ای نظیر استفاده از سرسیلندر مستحکم‌تر، نصب اینترکولر، تغییر سیستم خنک‌کاری، تغییر انژکتورها و بازنویسی یا تغییر ECU است که در سورن توربو قسمتی از این تغییرات اعمال شده و قسمتی دیگر مثل نسخه معمولی باقی‌مانده است. سورن معمولی با موتور EF7 می‌تواند ۱۱۵ اسب‌بخار قدرت و ۱۵۹ نیوتن‌متر گشتاور تولید کند در حالی که نمونه توربو با همان حجم و فقط با استفاده از توربو بازدهی معادل ۱۵۰ اسب بخار و ۲۱۵ نیوتن‌متر گشتاور را ارائه می‌کند. این تغییر ۳۵ اسب‌بخاری و ۵۶ نیوتن‌متری شاید به‌ظاهر و روی کاغذ چندان زیاد به‌نظر نرسد اما در آزمایش عملی کاملاً خود را نشان می‌دهد. زمانی که پشت فرمان سورن توربو می‌نشینید، تا پیش از فشردن پدال گاز همه چیز دقیقاً مشابه سورن تنفس طبیعی است ولی زمانی که پا را از روی کلاچ برمی‌دارید و آغاز به حرکت می‌کنید، اختلاف ۳۵ اسب‌بخار را به سرعت درک خواهید کرد. با اینکه بوست توربو تا دور ۵۵۰۰ محدود شده است و در دورهای بالاتر توربو از مدار خارج می‌شود، ولی زمانی که پا را روی گاز می‌گذارید، به سرعت دور بالا می‌رود و شما را مجبور به تعویض دنده می‌کند.

نگاه ریزبینانه

بالاتر بردن قدرت و گشتاور در این خودرو با تبعات مثبت و منفی همراه است. نکات مثبت آن این است که با پرداخت چند میلیون تومان بیشتر می‌توانید یک خودرو قدرتمندتر را خریداری کنید که هم شتاب و قدرت و گشتاور بهتری دارد و هم مصرف سوخت آن کم‌تر است. ولی همچنین نکات منفی قابل تشخیص در این خودرو این است که با توجه به قدرتمندترشدن موتور، سیستم ترمز، سیستم فرمان، سیستم تعلیق و سیستم خنک‌کاری آن کاملاً مشابه نمونه تنفس طبیعی است؛ مشکلی که شاید در ظاهر به چشم نیاید اما در مواردی که هنگام رانندگی با گاز زیاد مجبور به ترمزکردن یا فرمان‌دادن می‌شوید، کاملاً قابل درک خواهد بود. سورن توربو قابلیت این را دارد که با یک بوستر ترمز تقویت شده، سیستم خنک‌کاری مدرن‌تر و همینطور اضافه‌کردن سیستم ESP(کنترل پایداری) و اضافه‌شدن شمار کیسه‌های هوا و حتی با جعبه دنده اتوماتیک به بازار عرضه شود. اگر چه که قیمت آن با این تفاسیر قطعاً خیلی بالاتر خواهد رفت ولی احتمالاً این افزایش قیمت ارزش کاهش دادن ریسک را داشته باشد.