تأثیر عرضه ۱۹۰ هزار خودروی ناقص بر بازار چیست؟ + اسامی خودروها

خودروهای ناقص تا ۴۰ روز دیگر به بازار می‌رسند. این همان اتفاق موعود است که مدیران صنعت خودروسازی و ‏وزارت صنعت از آن به‌عنوان عامل کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو یاد می‌کنند. با این حال خودروسازان می‌گویند ‏بخش بزرگ خودروهای ناقص به مشتریان پیش‌فروش‌هایشان تحویل داده می‌شود و تنها بخش کمی به صورت مستقیم به بازار ‏عرضه می‌شود. البته در این بساط منتظر خودروهای لوکس‌تر تولید داخل نباشید، چون که تقریباً تمامی خودروهای ناقص، ‏خودروهای پرتیراژ خودروسازان هستند که هم اکنون خط تولیدشان فعال است. ‏

فربد زاوه، تحلیلگر صنعت خودرو در خصوص این‌که خودروهای ایرانی تا چه اندازه ارزان می‌شوند، می‌گوید مطابق با ‏مدل قیمت‌گذاری که خودروسازان به ستاد تنظیم بازار داده‌اند، قیمت تمام شده خودرویی مثل پراید نزدیک به ۴۰ ‌میلیون تومان تمام ‏می‌شود و خودروسازان اصرار دارند که وزارت صنعت به آنها اجازه دهد که قیمت گذاری آزاد شود و نرخ خودروهای داخلی بر ‏اساس همان طرح ۵ ‌درصد زیر حاشیه سود بازار تعیین شود. ‏

این کارشناس توضیح می‌دهد که قیمت همه عوامل تولید در ایران بالا رفته است، گرچه منکر بهره‌وری پایین صنعت ‏خودروسازی در ایران نمی‌شود، ولی تولید در وضعیت فعلی حال و روز مساعدی ندارد و خودروسازان هم از این قاعده مستثنی ‏نیستند. ‏

چه خودرو‌هایی راهی بازار می‌شوند؟

 ۱۹۰‌هزار خودروی ناقص تا ۴۰ روز دیگر تکمیل و روانه بازار می‌شود‎.‎‏ این خبری است که فرهاد به‌نیا، سخنگوی انجمن ‏سازندگان داده و با اشاره به خودروهای ناقص معطل کف کارخانه، گفته است: «در سایپا نزدیک به ۱۱۰‌هزار خودرو و در ایران ‏خودرو بیش از ۷۵ تا ۸۰‌هزار خودرو در کف کارخانه‌ها قرار دارد که این خودروها ارزشی معادل ۱۰‌هزار‌میلیارد تومان دارند.»  ‏این موضوع درحالی رخ می‌دهد که خودروسازان توضیح می‌دهند که خودروهای ناقصی که قرار است به بازار ‏عرضه شوند، بیشتر خودروهای پرتیراژ هستند که‌درصد بالایی از تولید آنها داخلی سازی شده است. البته خوب است که بدانید ‏بنا به گفته خودروسازان این خودروها بیشتر صرف تحویل معوقات می‌شود.‏

یکی از مدیران سایپا می‌گوید پراید، تیبا، کوئیک و ساینا ‏از شرکت سایپا قرار است به بازار عرضه شوند. این خودروساز تأکید می‌کند که عمده خودروهای ناقص همان خودروهایی هستند ‏که در خط تولید فعلی وجود دارند. درواقع آنها خودروهای پرتیراژ هستند که با کمبود قطعه مواجه شده‌اند. بنا به گفته مدیران ‏گروه‌های خودروسازی با قطعات موجود بخشی از این خودروها تکمیل و به بازار عرضه شده‌اند و بخشی دیگر با کمبود رو به رو ‏شده و کف کارخانه رسوب کرده‌اند. ‏

خودروهای ناقص چه قطعاتی کم دارند؟

سازمان تعزیرات که این روزها بشدت با خودروسازان درگیر شده است، تأکید دارد که خودروسازان به بهانه قطعات پیش پا افتاده ‏و ناچیز تولیدات خود را در انبارها نگه داشته و به بازار عرضه نمی‌کنند، ولی خودروسازان و البته قطعه‌سازان بشدت این ادعاها ‏را رد می‌کنند و می‌گویند قطعات ناقصی خودروها قطعات مهمی هستند و اگر سازمان استاندارد اجازه بدهد خودروهای بدون ‏ترمز یا بالابر شیشه و ... را به مشتری تحویل می‌دهند! ‏

در همین زمینه شرکت خودروسازی سایپا اعلام می‌کند که  همه محصولات شرکت  سایپا که هم اکنون در خط تولید ‏قرار می‌گیرند، جزو محصولاتی‌اند که به بازار عرضه می‌شوند.  این خودرو‌ها به خاطر این‌که همه ساخت داخل هستند  و ‏تولید بالایی دارند تقریباً به یک اندازه کسری قطعه دارند. ‏

سایپا این ادعای تعزیرات را قبول ندارد که خودروهای ناقص کف کارخانه معطل قطعات ساده‌ای مثل سیستم صوتی  یا جلوپنجره ‏ماشین هستند و توضیح می‌دهد قطعات کسری خودروها معمولاً قطعات با تکنولوژی بالا  و ‌های تک هستند. ‏

بنا به گفته خودروسازان عمده قطعاتی که تأمین آن با مشکل رو به رو شده است ایر بگ، ماژول، سنسور اکسیژن وECU ‎‏ یا همان ‏کامپیوتر خودرو است که خودروسازان درحال تأمین هستند.

قیمت‌ها چه اندازه پایین می‌آید؟

اکنون اما وعده‌ها بر آن است که تحویل حدود ۲۰۰‌هزار خودرو، بازار را تکان می‌دهد و با کاهش قیمت‌ها رکود سنگین ‏بازار را می‌شکند، ولی قیمت خودرو تا چه اندازه پایین می‌آید و درواقع تأثیر این ۲۰۰‌هزار خودرو بر قیمت‌ها چقدر خواهد بود؟

محمدکاظم نیک‌خواه، کارشناس خودرو که عقیده دارد عرضه ۱۹۰‌هزار خودرو می‌تواند تأثیر  زیادی در کاهش قیمت‌ها داشته باشد، می‌گوید: «در ابتدای ‌سال ۹۸  شاهد افزایش عرضه خودرو در بازار بودیم، ول این افزایش عرضه عمر طولانی نداشت و پس از مدتی مجدداً با کمبود خودرو در بازار رو به رو شدیم.

به گفته او در وضعیتی که با کمبود عرضه در بازار رو به رو هستیم، تزریق این تعداد خودرو  به بازار می‌تواند تأثیر مثبتی بر جای بگذارد، به‌طوری که ما در گذشته نیز شاهد این مسأله بوده‌ایم. به‌عنوان مثال بعد از جهش قیمت در‌ سال پیش،  عرضه در بازار بیشتر شده  و همین مسأله قیمت خودرو را  ۲۰‌درصد پایین آورد، به صورتی که خودرویی که ۱۰۰‌میلیون تومان قیمت می‌خورد،  به ۸۰‌میلیون تومان رسید.»

 او در ادامه با اشاره به این‌که قیمت‌گذاری کارخانه در کاهش یا افزایش قیمت‌ها تأثیر بسزایی دارد، ادامه داد: «البته  در این میان موضوعی که وجود دارد آن‌ است که کارخانه  باید بتواند قیمتی را که دارد حفظ کند، چون که در گذشته شاهد افزایش قیمت‌های ناگهانی توسط کارخانه‌ها بوده‌ایم و تفاوت قیمت فاحشی بین قیمت بازار و کارخانه ایجاد شد. اکنون با توجه به این‌که عرضه وجود دارد، اما خبری از تقاضا نیست، قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند و تأثیر خود را در بلندمدت نمایان می‌کند.» او در این زمینه ادامه داد: «باید در نظر داشت که چندین عامل دیگر می‌تواند بر کاهش و افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار باشد؛ ثابت ماندن نرخ دلار، عرضه خودرو‌های ناقص به بازار و افزایش عرضه.  در این حالت مردم از ترس پایین آمدن قیمت خودرو از خریداری آن دست می‌کشند و برای مدتی قیمت خودرو کاهش پیدا می‌کند. ضمن آن‌که این موضوع موجب شده دلالانی که تعداد زیادی خودرو خریداری کرده و منتظر افزایش قیمت‌ها هستند، از بابت کاهش قیمت‌ها نگران شده و خودروهای خود را به بازار عرضه کنند.»

عدم تحویل بعضی قطعات به خودروسازان عمدی است

البته نمی‌توان خودروسازان را تنها متهم گرانی این روزهای بازار خودرو  و کاهش عرضه دانست. فرهاد به‌نیا، سخنگوی انجمن قطعه‌سازان گفته بود: «هم اکنون مهمترین مشکل صنعت خودروی کشور، موضوع ۱۹۰‌ هزار دستگاه (نزدیک به ۱۱۰‌ هزار دستگاه خودرو در گروه سایپا و نزدیک به ۷۰ الی ۸۰‌ هزار دستگاه خودرو در گروه ایران‌ خودرو) خودروی باقیمانده در کف کارخانه دو خودروساز بزرگ کشور است که عمده دلیل آن مشکل در تأمین قطعات الکترونیکی است. ما در بیانیه‌های قبلی خود درخواست کرده‌ایم که نهادهای بازرسی و نظارتی وارد شده و دلیل دپو شدن خودروها را مشخص کنند؛ چون که از نظر انجمن قطعه‌سازان دلیل آن «سهوی» نبوده و قطعات به صورت عمدی تأمین نشده‌اند که موجب شده خودرو در کف کارخانه خودروسازان ناقص مانده و به موقع به بازار عرضه نشود.»

او با تاکید بر این‌که چنانچه این ۱۹۰‌هزار دستگاه خودروی ناقص مانده در کارخانه‌ها وارد بازار شوند؛ مزیت‌های زیادی را به دنبال خواهد داشت، گفت: «مهم‌ترین نتیجه آن بازگشت نقدینگی به صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی خواهد بود. ارزش این خودروها در حدود ۱۰‌هزار‌میلیارد تومان است که اگر ۶۰‌درصد آن را هم مشتری برای تحویل خودروی خود پرداخت کند؛ نزدیک به ۶هزار‌میلیارد تومان وارد بدنه خودروسازی و قطعه‌سازی می‌شود که به دنبال آن رونق تولید محقق خواهد شد.»

شهروند

صنعت خودروسازی در حال تحول اساسی است

تکمیل خودروهای ناقص ایران خودرو تا ۴ ماه آینده

شرایط کنونی بازار خودرو در شأن ملت ایران نیست

قیمت خودرو با تکمیل خودروهای ناقص کاهش خواهد یافت