چرا خودروهای دوگانه سوز دیگر محبوب نیستند؟

خودروهای دوگانه سوز که روزگاری قرار بود جاده‌ها و خیابان‌های کشور را پر کنند، مدت زیادیست یک سیر نزولی در تولید را به خود گرفته و دیگر مانند یک دهه قبل، مورد استقبال مشتریان قرار نمی‌گیرند. بدانجهت آمار منتشره از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت، طی سال گذشته تنها ۱۰۲ هزار و ۵۳۳ دستگاه خودرو دوگانه‌سوز در کشور به تولید رسیده که در مقایسه با سال ۹۵، از کاهش ۲۱ درصدی تیراژ این محصولات حکایت دارد.

اگر به یک دهه قبل برگردیم و آمار تولید خودروسازان داخلی را دوره کنیم، متوجه خواهیم شد در آن دوران، دوگانه سوزها بخش قابل توجهی از تولید را به خود اختصاص داده بودند. شرایط به شکلی بود که به جز بعضی خودروهای تحت لیسانس، خودروسازان به صورتی مجبور بودند سایر محصولاتشان را به صورت دوگانه سوز تولید کنند و این جبر از وزارت صنایع و معادن بر آنها مستولی شده بود. سهمیه بندی بنزین در تابستان ۸۶، وزارت صنایع و معادن را به فکر انداخت تا با حرکتی انقلابی، تمام خودروهای داخلی به صورت دوگانه‌سوز تولید شوند. توضیح مسوولان وزارت صنایع این بود که چون کشور دارای ذخایر عظیم گازی است، پس گاز می‌تواند به‌عنوان سوخت کمکی در خودروها به کار گرفته شده و از این راه، در مصرف بنزین صرفه‌جویی شود.

در آخر با فرمان مستقیم وزارت صنایع، خودروسازان بخشی از قسمت اعظم تولیدات خود را به دوگانه‌سوزها اختصاص دادند و اتفاقاً مشتریان شوک زده از سهمیه بندی بنزین هم استقبال زیادی از آنها به عمل آوردند. این در حالی بود که رفته رفته مشکلات زیرساختی و فنی آشکار شد و خودروهای دوگانه سوز در مسیر سقوط قرار گرفتند. یکی از مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های مربوط به دوگانه‌سوزها، کمبود جایگاه‌های سوختگیری بود؛ به‌نحوی که صف‌های طویل جایگاه‌های سی‌ان‌جی، به تصویری تکراری برای مردم تبدیل شده بود. در اصل کمبود جایگاه‌های سوخت گاز (سی‌ان‌جی) به حدی بود که مردم مجبور بودند مدت زمانی طولانی را برای سوخت گیری صرف کنند و این مساله مشکلات زیادی را به دنبال داشت.

جدای از این مساله، بروز مشکلات فنی در دوگانه‌سوزها (به‌خصوص خودروهایی که به صورت کارگاهی از پایه بنزین به دوگانه‌سوز تغییر وضعیت داده بودند)، دیگر چالش بزرگ این خودروها بود که دردسرهای زیادی را نصیب مشتریان کرد. از خاموش کردن خودرو در سربالایی گرفته تا خرابی سیلندرها، همه وهمه باعث شدند تصویری ناپسند از دوگانه سوزها در خاطر مشتریان نقش ببندد. به وجود آمدن این مشکلات در کنار ضعف زیرساختی و همچنین رفع تدریجی فشار دولت بر خودروسازان، باعث شد از تیراژ دوگانه‌سوزها کاسته شود. اوضاع به طوری پیش رفت که خودروهای دوگانه سوز از دوران اوج خود فاصله گرفته و از عرش به فرش رسیدند. حالا نیز مطابق آخرین آمار منتشره، تیراژ دوگانه سوزها طی سال ۹۶ و در مقایسه با ۹۵، حدود ۲۱ درصد کاهش پیدا کرده و حتی تولید بعضی از مدل‌ها نیز تقریباً متوقف شده است.

توقف تولید پراید دوگانه‌سوز

مطابق آمار اعلامی از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت، پراید دوگانه‌سوز تنها ۵۰ دستگاه تیراژ طی سال گذشته داشته و این نشان می‌دهد سایپایی‌ها عملاً قید این محصول را زده‌اند. در میان دیگر خودروهای دوگانه‌سوز، پژو ۴۰۵ تنها ۳۴ هزار و ۳۵۷ دستگاه تیراژ داشته که نشان می‌دهد نسبت به سال ۹۵ حدود ۴۳ درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. تولید پژو ۴۰۵ دوگانه سوز در سایت تهران ایران خودرو متوقف شده و این محصول تنها در سایت خراسان به تولید می‌رسد.

کاهش تولید پژو ۴۰۵ دوگانه‌سوز در حالی است که مدل دوگانه سوز پژوپارس حدود یک درصد افزایش تیراژ داشته است. بنابر آمار اعلامی، طی سال ۹۶ در مجموع ۱۱ هزار و ۹۸۵ دستگاه پژو پارس تولید شده که سایت‌های مرکزی و سمنان ایران خودرو میزبان آنها بوده‌اند. دیگر محصول دوگانه سوز ایران‌خودرو

یعنی سمند نیز ۴۲ هزار و ۵۱۵ دستگاه تیراژ طول سال ۹۶ داشته که نشان می‌دهد در مقایسه با سال ۹۵، بیش از ۱۶ درصد افزایش تولید داشته است. سمند دوگانه سوز در حال حاضر تنها در سایت تبریز ایران خودرو به تولید می‌رسد. اما نگاهی هم به آمار تولید تیبای دوگانه سوز بیندازیم. این محصول که در سایت کاشان سایپا به تولید می‌رسد، ۱۳ هزار و ۶۲۶ دستگاه تیراژ طی سال ۹۶ داشته است که این آمار از رشد ۷۴ درصدی تیبای دوگانه سوز نسبت به سال ۹۵ حکایت دارد. گفته می‌شود قرار است تیبا جای خالی پراید را در آینده پر کند، از همین رو تیراژ تیباهای دوگانه سوز هم طی سال گذشته افزایش قابل ملاحضه ای را تجربه کرده است.