نقد و بررسی ریو مونتاژ سایپا به همراه تجربه رانندگی

اولین نسل ریو در سال ۱۹۹۹ به عنوان یک سدان جمع و جور توسط کیاموتورز کره جنوبی به بازار عرضه شد. رقبای مستقیم این خودرو در آن سال ها، خودروهایی مانند تویوتا echo، هیوندای اکسنت، نیسان سنترا و میتسوبیشی میراژ بودند. کیا که در اواخر قرن بیستم شرکت مطرحی در بازارهای جهانی به حساب نمی آمد به لطف قیمت رقابتی و مشخصات قابل قبول توانست به موفقیت هایی دست یابد. حتی ریو توانست به بازار آمریکا وارد شود که این خود یک موفقیت برای یک خودروساز به حساب می آمد. البته که ریو انتخاب اول مشتریان در این کلاس نبود اما با توجه به ویژگی هایش یک خودروی از پیش شکست خورده هم نبود. این خودرو با موتورهای ۴ سیلندر ۱.۳ تا ۱.۶ لیتری و در دو کلاس بدنه سدان و استیشن با گیربکس ۵ سرعته دستی و ۴ سرعته اتوماتیک به بازار عرضه شد. فیس لیفت این نسل در سال ۲۰۰۲ با بهبود در پیشرانه، سامانه تعلیق، ترمزها و طراحی داخلی و خارجی ارائه شد و تا ارائه نسل دوم در سال ۲۰۰۵ در کره جنوبی تولید شد. در همین سال و همزمان با ارائه نسل دوم ریو توسط کیا، سایپا اقدام به مونتاژ فیس لیفت نسل اول ریو با فرم بدنه سدان و موتور ۱.۵ لیتری نمود که با استقبال خوبی نیز مواجه شد. این خودرو در دو تیپ LS (با گیربکس دنده ای) و SLX (با گیربکس اتوماتیک) در ایران تولید شد. سایپا با شعار «خانواده ها دوستش دارند، جوان ها می پسندند» در واقع می خواست نظر طیف بیشتری از مشتریان را به این خودرو جلب نماید که به نظر می رسد در این زمینه موفق هم بود. البته ریوی تولید شده در ایران با مدل اصلی تفاوت هایی داشت. از آن جمله می­توان به حذف ایربگ راننده و ترمز ABS توسط خودروساز ایرانی اشاره کرد. تولید ریو از سال ۱۳۸ آغاز و تا سال ۱۳۹۱ در ایران ادامه داشت. در ادامه با Z4Car همراه باشید تا به نقد و بررسی کامل ریو بپردازیم.

نمای ظاهری

 نمای ظاهری ریو با معیارهای امروزی چندان جذاب نیست اما هنوز هم چهره قابل قبولی دارد. طراحی خودرو کاملا ساده و به دور از هر گونه اغراقی انجام شده است. در نمای جلو، دو خط که از کنار جلوپنجره شروع شده و به سمت ستون های جلو امتداد می یابند ظاهر خودرو را پویاتر نموده است. در نمای جانبی لبه پایینی شیشه ها با شیب ملایمی امتداد یافته و بخشی از چراغ های عقب در نمای جانبی دیده می شود. در نمای عقب خودرو، چراغ ها به گونه ای هستند که در هنگام روشن بودن قدری به چراغ های LED شبیه می شوند و ظاهر مدرن تری به لامپ ها می دهند. خط لبه بالایی صندوق عقب که در قسمت فوقانی چراغ های عقب هم ادامه دارد، به همراه خطوط روی صندوق عقب و چراغ های مه شکن تکمیل کننده نمای عقب ریو هستند. سپرهای هم رنگ بدنه و ارتتفاع نسبتا کم خودرو هم از دیگر ویژگی های ظاهری ریو هستند. در مجموع نمی توان ظاهر ریو را به اندازه خودرویی نظیر ۲۰۶ جذاب دانست اما ایراد زیادی هم نمی توان به طراحی محافظه کارانه آن وارد کرد.

کابین و امکانات رفاهی

در داخل کابین اولین موضوعی که جلب نظر می کند کیفیت پایین متریال است. پلاستیک خشک تقریبا در همه جای کابین یافت می شود. رنگ تودوزی طوسی بوده و انتخاب دیگری برای مشتریان وجود نداشت. طراحی کابین هم مانند طراحی خارجی خودرو گرچه خیلی جذاب نیست، چندان نا امید کننده هم نیست. بخشی از تودری ها با پوشش پارچه ای طوسی رنگ مزین شده است، نشانگرها ساده و خوانا هستند، فرمان خودرو در نگاه اول نسبت به ابعاد داشبورد کمی بزرگ و نا متناسب به نظر می رسد و حتی ممکن است برای افراد قدبلند و بزرگ جثه ورود و خروج به خودرو را کمی دشوار نماید. در قسمت میانی داشبورد یک ساعت دیجیتال خودنمایی می کند، دریچه های هوا طراحی ساده مستطیل شکل دارند و نکته عجیب عدم امکان باز و بسته کردن دریچه های میانی است. سیستم پخش خودرو توانایی پخش لوح فشرده را دارد و از AUX، فلش مموری یا micro SD پشتیبانی نمی کند. زیر ضبط فضایی برای قرار دادن وسایل کوچک قرار دارد که برای نصب سیستم صوتی با پنل بزرگ هم کارایی دارد. کنسول میانی با سه فضا برای قرار دادن اشیای کوچک، دو جالیوانی کاربردی و دسته دنده ای با طراحی مناسب تکمیل می شود. محفظه داشبورد نیز به صورت دو فضای مستقل طراحی شده است. صندلی های خودرو دارای روکش پارچه ای همرنگ اتاق بوده و بسیار راحت می باشد. دربرگیرندگی صندلی ها نیز مناسب است و در مسافت های طولانی باعث خستگی سرنشینان جلو نمی شود. صندلی راننده قابلیت تنظیم ارتفاع و زاویه نشیمن به صورت دستی را دارد که به راحتی صندلی می افزاید. فضای پای سرنشینان عقب چندان زیاد نیست و در مسافت های طولانی برای سرنشینان بزرگسال کمی خسته کننده است. نکته مهم طراحی داخلی، دسترسی مناسب به ادوات مورد نیاز است. در مجموع ارگونومی این خودرو مناسب ارزیابی می شود.

در زمینه امکانات رفاهی ریو حرف چندانی برای گفتن ندارد. به جز شیشه های برقی هر چهار در و شیشه اتوماتیک راننده و سیستم ایموبلایزر که امروزه دیگر آپشن به حساب نمی آیند، گزینه خاص دیگری برای طرفداران خودروهای پر آپشن دیده نمی شود. سیستم تهویه خودرو از نوع دستی می باشد ولی کولر خودرو فضای داخلی را به خوبی خنک می کند. در تیپ SLX علاوه بر گیربکس اتوماتیک، رینگ های آلومینیومی به جای رینگ های فولادی و قالپاق تیپ LS دیده می شود، همچنین تیپ SLX دارای غربیلک فرمانی متفاوت با نمونه LS می باشد.

مشخصات فنی

ریو از یک موتور ۴ سیلندر ۱.۵ لیتری ۱۶ سوپاپ بهره می گیرد. این پیشرانه ۹۷ اسب بخار توان در ۵۵۰۰ دور بر دقیقه و ۱۳۵ نیوتن متر گشتاور در ۴۵۰۰ دور بر دقیقه تولید می کند که توسط یک گیربکس ۵ سرعته دستی یا ۴ سرعته اتوماتیک با حالت اوردرایو به چرخ های جلو منتقل می شود. مصرف سوخت یکی از نکات مثبت ریو به شمار می آید. این خودرو به صورت ترکیبی ۶.۹ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر بنزین مصرف می کند و این عدد در بزرگراه تا ۵.۷ لیتر هم کاهش می یابد. البته در نمونه های اتوماتیک مصرف سوخت بالاتر می باشد. حجم باک نیز ۴۵ لیتر است. حداکثر سرعت ریو ۱۷۵ کیلومتر بر ساعت و شتاب ۰ تا ۱۰۰ مدل های دارای گیربکس دستی ۱۱.۶ ثانیه است (برای شتاب و گشتاور در برخی منابع اعداد دیگری نیز ذکر شده است). وزن این خودرو ۱۰۴۰ کیلوگرم (۱۰۶۵ کیلوگرم در مدل اتوماتیک)، طول، عرض، ارتفاع و فاصله محورهای آن  نیز به ترتیب ۴۲۴۰، ۱۶۸۰، ۱۴۲۰ و ۲۴۱۰ میلیمتر است. ابعاد چرخ ها نیز ۱۷۵/۷۰R13 می باشد. در مجموع می توان ریو را خودرویی با موتور نسبتا قوی با مصرف سوختی مناسب و عملکرد فنی مطلوب با توجه به رقبا و رده قیمتی ارزیابی کرد.

سیستم تعلیق

استفاده از سیستم تعلیق یکپارچه در عقب، باعث شده تا سیستم تعلیق ریو ایده آل نباشد. این ضعف در کاربری های عادی خود را چندان نشان نمی دهد ولی به هر حال فنر بندی و تعلیق می توانست بهتر باشد. توانایی جذب ضربات در ناهمواری های عادی مناسب است اما در صورتی که با ناهمواری های جدی تری مواجه شوید که البته با وضعیت جاده ها و معابر کشور، دور از انتظار هم نیست، اوضاع کمی فرق می کند و ضربات در کابین ممکن است آزار دهنده شود.

امنیت

ریو توانست در سال ۲۰۰۳ از اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه های آمریکا NHTSA چهار ستاره در تست برخورد از جلو و تست مقاومت واژگونی و دو ستاره در تست برخورد از کنار دریافت کند. البته باید این نکته را در نظر داشت که ریوی تست شده توسط این اداره معتبر، به ترمز ABS و کیسه هوا مجهز بود و نمونه مونتاژ شده در ایران از این حیث وضعیت متفاوتی دارد. سخت گیرانه تر شدن تست های تصادف در سال های اخیر نیز باعث می شود مقایسه نتیجه تست خودروهای قدیمی و امروزی به دلیل تغییر معیارهای ایمنی کار درستی نباشد. امروزه نمی توان در مقیاس جهانی، ریو را خودروی ایمنی دانست. با عدم تجهیز به سامانه هایی نظیر ترمز ABS (در برخی مدل ها ترمز ABS اضافه شده است) و کیسه هوا نمی توان وضعیت این خودرو را از نظر ایمنی قابل دفاع دانست و شرایط ایمنی این خودرو تنها به مقاومت غیر فعال بدنه آن وابسته است. لازم به ذکر است که ترمزهای عقب ریو از نوع کاسه ای بوده و در مجموع هم عملکرد ضعیف ترمزها یکی از نقاط ضعف جدی این خودرو است.

تجربه رانندگی با ریو

با قرار گرفتن پشت فرمان ریو، حس خوبی از تسلط بر خودرو به راننده القا می شود. در برگیرندگی و راحتی صندلی نیز مطلوب است. با چرخاندن سوئیچ خودرو، صدای موتور که در دورهای پایین تا حدی جذاب است، به گوش می رسد و موتور سرحال احساس می شود. با شروع حرکت و تعویض دنده ها عملکرد مناسب جعبه دنده و هماهنگی آن با موتور خودرو نظر راننده را به خود جلب می کند. شتابگیری خودرو هم به واسطه انتخاب ضرایب مناسب دنده بسیار خوب است. در نمونه های دارای گیربکس اتوماتیک نیز هماهنگی نسبتا مناسبی بین موتور و گیربکس دیده می شود اما وضعیت در مدل دنده ای به مراتب بهتر است. گیربکس اتوماتیک در ریو از نوع ۴ سرعته بوده و در آن خبری از حالت تعویض دستی مشابه گیربکس های تیپ ترونیک نیست. البته وجود حالت اوردرایو در گیربکس ریو یک نکته مثبت به حساب می آید که تا حدی به کمتر شدن مصرف سوخت کمک می کند. به طور کلی مدل اتوماتیک کندتر، پرمصرف تر و گران تر از نمونه دارای گیربکس دستی است. عملکرد ترمزها به خصوص با در نظر گرفتن شتاب خودرو اصلا مناسب نیست. فقدان ترمزهای دیسکی عقب و ترمز ABS کاملا مشهود است. کلاچ خودرو در مقایسه با خودروهایی مثل ۲۰۶ سفت تر است و رانندگی های طولانی مدت در ترافیک های شهری را به نسبت، آزار دهنده می کند. عملکرد سیستم تعلیق در ناهمواری چندان خوب نیست اما فاجعه بار هم نیست. در پیچ های جاده عملکرد شاسی و فرمان نسبتا خوب است ولی طبیعتا نباید انتظار یک خودروی سطح بالا را داشته باشید. مصرف سوخت خودرو به خصوص در خارج از شهر بسیار مناسب است و در عمل می توان به مصرف زیر ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر دست پیدا کرد. نفوذ صدای موتور به کابین در دورهای بالای ۳۵۰۰ دور بر دقیقه زیاد است و می تواند کمی آزار دهنده باشد. فرمان هیدرولیک خودرو در ترافیک شهری نرم است و این میزان نرمی برای وزن نه چندان زیاد خودرو کافی به نظر می رسد. کولر خودرو به خوبی فضای داخل کابین را خنک می کند و اگرچه تاثیر روشن بودن کولر روی توان موتور در بعضی شرایط حس می شود اما این مقدار کاهش توان در حدی نیست که از خنک شدن داخل کابین در روزهای گرم تابستان صرفنظر کنید. فضاهای متعدد برای قرار دادن اشیا کاملا مناسب است و دسترسی به ادوات داخل کابین بسیار خوب است. تنظیم ارتفاع و زاویه صندلی راننده نیز به آسایش بیشتر او کمک می کند. در مجموع اگر ترمزهای ضعیف این خودرو را نادیده بگیرید با توجه به محدوده قیمت و رقبا، عملکرد فنی و راحتی این خودرو بسیار مناسب است و حتی می توان رانندگی با ریو را در حد و اندازه های خود لذت بخش توصیف کرد. این در حالیست که مصرف سوخت نیز قربانی عملکرد مناسب موتور نشده است.

در زمینه هزینه های تعمیر و نگهداری بر اساس تجربه ۶۵ هزار کیلومتری رانندگی با این خودرو و کارکرد فعلی در حدود ۲۳۰ هزار کیلومتری باید گفت، ریو خودروی کم دردسری است. اگر از قطعات اصل استفاده شود، پای مالک زیاد به تعمیرگاه باز نمی شود و قطعات اصلی عمدتا کیفیت بسیار خوبی دارند. البته دو نکته نیز در اینجا قابل ذکر است. مورد اول اینکه متاسفانه قطعات غیر اصل و تقلبی در بازار سال های اخیر بسیار زیاد شده است و از این حیث باید دقت لازم را در خرید قطعات از مراکز معتبر به کار گرفت. مورد دوم هم قیمت نسبتا بالای قطعات یدکی این خودروست. لوازم یدکی ریو چندان ارزان نیست ولی کیفیت آن ها در طولانی مدت این هزینه را توجیه می کند.

کلام آخر

ریو یک خودروی خانوادگی مناسب برای افرادی است که یک خودروی با کیفیت قدیمی را به خودروهای صفر کیلومتر و بی کیفیت این روزهای صنعت خودرو ترجیح می دهند. باید پذیرفت یک خودروی دست دوم ریسک هایی را دارد و خرابی برخی قطعات با طول عمر بالاتر اجتناب ناپذیر است اما در صورت دقت در خرید خودرو و دریافت مشاوره از افراد خبره خودرویی خواهید داشت که لبخند رضایت را بر لبانتان می نشاند. با توجه به رده قیمتی و رقبای این خودرو، می توان گفت ریو دارای عملکرد فنی رضایت بخشی است و شاید هیچ کدام از خودروهای هم قیمت، ارزش خرید ریو را نداشته باشند. به هر حال سلیقه و درنظر گرفتن معیارهای شخصی نیز در انتخاب موثر است. ریو در فروردین ماه ۱۴۰۱ با توجه به مدل، دنده ای یا اتوماتیک بودن و شرایط خودرو با قیمتی بین ۹۰ تا ۲۴۰ میلیون تومان در بازار یافت می شود. از رقبای هم رنج قیمتی ریو می توان به هیوندای ورنا، پروتون ویرا، تیپ پایه رنو L90 و پژو ۲۰۶ SD اشاره کرد.

نکات مثبت: عملکرد مناسب موتور و جعبه دنده- شتابگیری مناسب- مصرف سوخت مناسب- صندلی های راحت- سیستم تهویه کارآمد- کیفیت مناسب قطعات یدکی اصل- ارزش خرید بالا

نکات منفی: ترمزهای ضعیف- فقدان ترمز ABS و کیسه هوا- نفوذ زیاد صدای موتور به کابین در دورهای بالا- قیمت بالای قطعات یدکی اصل- فضای محدود جلوی پای سرنشینان عقب- کمبود تجهیزات رفاهی