رویدادهای مهم خودرویی هفته چهارم شهریور ۹۸

در هفته‌ای که گذشت طرح ساماندهی صنعت خودرو بار دیگر از طرف شورای نگهبان به مجلس ارجاع داده شد و دادستان تهران هم خط و نشان تازه‌ای برای خودروسازان کشید. در این هفته ولی شاهد اظهارنظرها و اتفاقات دیگری در حاشیه صنعت خودرو کشور بودیم که در مرور اخبار هفته به آنها خواهیم پرداخت.

خودروهایی که با تحریم رفتند

همان‌طور که پیش از اعمال تحریم‌ها پیش‌بینی می‌شد با خروج شرکای خودروسازی کشور، سبد محصولاتی تولیدکنند‌گان داخلی هم کوچک‌تر شده است. براساس بررسی‌ها طی یک سالی که از تحریم‌های صنعت خودرو گذشته تولید حدود ۲۰ محصول که همگی مونتاژی به حساب می‌آیند، متوقف شده است. با خروج آمریکا از برجام و پس از آن تحریم صنعت خودروی ایران، ابتدا تیراژ افت کرد و به تدریج تولید برخی خودروها هم متوقف شد. اگرچه خودروسازان توانستند با توجه به ذخیره قطعات در بازه زمانی سه ماهه حدفاصل نقض برجام تا آغاز تحریم، تولید بعضی از محصولات‌شان را چند ماهی ادامه دهند، با این حال با اتمام قطعات، دومینوی توقف تولید مونتاژی‌ها شروع شد. بر این اساس گروه ایران خودرو از آغاز تحریم تا به امروز، سه محصول خود شامل سوزوکی گرند ویتارا، تندر۹۰ معمولی و تندر۹۰ اتومات را از خط تولید خارج کرده است. هنوز معلوم نیست آیا ایران خودرو می‌تواند محصولاتی مثل هایما و دانگ‌فنگ را که به شرکای خارجی تعلق دارند، حفظ کند یا نه؟ همچنین احتمال اینکه پژو ۲۰۰۸ هم به لیست محصولات حذف شده آبی‌های جاده مخصوص اضافه شود، بسیار زیاد است.

براساس این گزارش سایپایی‌ها هم سه محصول خود را تا به امروز به خاطر تحریم از خط تولید خارج کرده‌اند. برلیانس و آریو از چین به همراه سراتو در حال حاضر متوقف مانده‌اند. همچنین پارس خودرو هم کل خانواده رنویی خود را تقریباً از دست داده است؛ خانواده‌ای که ساندرو (استپ‌وی و معمولی)، تندر  ۹۰و پارس تندر را شامل می‌شود. ولی یک حساب سرانگشتی معلوم می‌کند که نزدیک به نصف محصولات حذف شده از خودروسازی ایران (در دوران تحریم‌های جدید) به بخش خصوصی مربوط می‌شود. البته تا به امروز چند شرکت بخش خصوصی شامل کارمانیا (تولیدکننده خودروهای BYD چین در ایران)، سازه‌های دیار خودرو (تولیدکننده محصولات گریت وال چین در ایران) و صنعت خودرو آذربایجان (تولیدکننده محصولات ام‌ جی چین در ایران) تقریباً تعطیل شده و تولیدی ندارند. اگرچه که از محصولاتی مانند مزدا۳ و بسترن هم آماری مبنی بر ادامه یا توقف تولید در دست نداریم.

«گفتیم بروند و دیگر برنگردند»

اما در هفته جاری اظهارنظر رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص دو شریک فرانسوی صنعت خودروی ایران هم جالب توجه بود. وزیر صمت در گفت‌و‌گو با یکی از خبرگزاری‌های کشور با ذکر اینکه رفتار بد رنو و پژو با ایران فراموش نمی‌شود، عنوان کرده بود که این دو شرکت خلاف تعهدات و هرگونه اصول همکاری و بازرگانی، صنعت خودروی ایران را ترک کردند. رحمانی همچنین تاکید کرده که مسوولان این دو شرکت فکر می‌کنند شرایط همیشه اینگونه خواهد ماند، این در وضعیتی است که ما به آنها گفتیم بروند و دیگر هم برنگردند یعنی اگر تحریم هم برداشته شود اینها جایی ندارند.

اظهارنظر رحمانی اما با واکنش احمد نعمت بخش رئیس انجمن خودروسازان رو به رو شد به صورتی که وی با اشاره به وضعیت تحریمی کشور و اینکه تمام شرکت‌های خارجی از ترس جریمه آمریکایی‌ها، همکاری خود را با خودروسازی کشورمان کاهش داده‌اند عنوان کرده اگر آمریکایی‌ها به برجام بازگردند نمی‌توان صد‌در‌صد قضاوت کرد که فرانسوی‌ها باید از ایران بروند، بلکه در آن زمان هم باید ببینیم در مناقصه‌ها آنچه به نفع صنعت خودروی کشور است، چیست؟ وی یادآور شده که تحریم‌ها موجب شد فرانسوی‌ها که در ایران سرمایه‌گذاری کرده و حتی پول نقد آورده بودند، همه سرمایه خود را رها کرده و بروند، بنابراین باید به دور از سختگیری، ابتدا صبر کنیم تا شرایط عادی شود و پس از آن تصمیم اقتصادی بگیریم. وی در مورد تغییر شرکای صنعت خودرو هم یادآوری کرد: در صنعت خودروی کشورمان، نقص زیاد هست و نیاز به کمک و دانش فنی وجود دارد و در این راستا ناگزیر از همکاری با خارجی‌ها هستیم.

پیشنهادهایی برای لغو ممنوعیت واردات

اگرچه مسوولان صنعتی کشور بارها اعلام کردند که در وضعیت کنونی از سرگیری مجدد واردات خودرو امکانپذیر نیست با این حال واردکنندگان باز هم به دنبال مسیری برای ورود مجدد خودرو به کشور هستند. در این زمینه طی هفته جاری دبیر انجمن واردکنندگان خودرو اعلام کرد این انجمن با دولت وارد مکاتبه شده و پیشنهادهایی برای بازگشایی واردات ارائه داده است. آن طور که مهدی دادفر عنوان کرده، این انجمن چهار پیشنهاد را با محوریت واردات خودرو بدون انتقال ارز، به دولت ارائه کرده است. وی اولین راه برای واردات خودرو بدون خروج ارز را استفاده از سرمایه واردکنندگان در خارج از کشور عنوان کرده و اینکه شرکت‌های نمایندگی خودروسازان خارجی می‌توانند تجهیزات و امکانات خود را بفروشند و تبدیل به خودرو کنند تا کسب و کارشان فعال شود.

راه‌حل دوم  هم استفاده از سرمایه‌های مردمی است که در خارج از کشور زندگی می‌کنند؛ به‌عنوان مثال، ایرانی‌هایی که در خارج از کشور صاحب ارز هستند، می‌توانند با ارز خود اقدام به خرید خودرو کرده و در ازای آن ریال دریافت کنند. همچنین خرید اعتباری از شرکت‌های خودروساز خارجی، سومین راه برای واردات خودرو بدون خروج ارز از طرف این انجمن اعلام شده است. راه ‌حل چهارم هم استفاده از پول‌های بلوکه ‌شده ایران در دیگر کشورها است به صورتی که این انجمن به دولت پیشنهاد کرده بخشی از پول‌های دپویی حاصل از صادرات نفت را که به خاطر تحریم در بعضی کشورها بلوکه شده، از طریق خودرو به کشور بازگرداند تا کار فعالان حوزه خودرو از ریشه کنده نشود.

ایراد دوباره به طرح ساماندهی خودرو

در وضعیتی که تصور می‌شد طرح ساماندهی صنعت خودرو پس از بازبینی و اصلاح ایرادات شورای نگهبان مسیر قانونی خود را در مجلس طی کند اما بازهم این طرح با سد شورای نگهبان مواجه شد. به صورتی که این شورا اصلاحیه‌های طرح ساماندهی صنعت خودرو ازسوی نمایندگان مجلس را وارد ندانست و طی نامه‌ای نظر این  شورا  را در این ارتباط به اطلاع مجلس رساند. در نامه ارسال شده از سوی عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان به رئیس مجلس چگونگی واگذاری سهام خودروسازان همچنان مورد ایراد این شورا است. نمایندگان مجلس در طرح ساماندهی صنعت خودرو، دولت را مکلف کرده بودند که الباقی سهام خود را در دو گروه بزرگ خودروساز واگذار کند. این مساله با مخالفت شورای نگهبان روبه‌رو شد. این شورا با توجه به اصل ۴۴ قانون اساسی معتقد است دولت باید سهام خود را در گروه‌های خودروساز حفظ کند و همچنان در این صنعت حضور داشته باشد.

بازدید سرزده از پارکینگ خودروسازان

اما بازدید سرزده دادستان تهران از پارکینگ بزرگ آزادگان واقع در اتوبان فتح که شمار زیادی خودرو در خود جای داده هم از جمله اخبار مهم این هفته بود که به نظر می‌رسد باز هم برای خودروسازان دردسرساز شود. علی القاصی دادستان تهران سه‌شنبه گذشته به‌طور سرزده به پارکینگ آزادگان رفت، پارکینگی که به نقل از شاهدان عینی چند هزار خودرو در آن خاک می‌خورد. طبق مشاهدات بعضی از خبرنگاران در پارکینگ مذکور بالغ بر ۳ هزار خودرو نگهداری می‌شود که بخش عمده این خودروها متعلق به شرکت سایپا بوده و به دلیل نواقص فنی و قطعه‌ای در این پارکینگ نگهداری می‌شوند. بر این اساس دادستان تهران خواستار توضیحات مسوولان سایپا برای علل نگهداری این شمار خودرو در پارکینگ شده است. ولی علی القاصی در حاشیه این بازدید با ذکر اینکه علل نگهداری چند هزار خودرو سایپا و ایران‌ خودرو در پارکینگ‌های روباز در دستگاه قضا پیگیری خواهد شد اضافه کرده اگر این موضوع به لحاظ نقص قطعه باشد سراغ قطعه‌سازان هم خواهیم رفت.

دنیای اقتصاد

قیمت عجیب خودروهای سایپا در عراق!

کاهش لاک پشتی قیمت‌ها در بازار خودرو

تجدید نظر در همکاری با پژو و رنو و سایر خودروسازانی که از ایران رفتند

اظهارات وزیر صمت در مورد حذف الزام نصب فیلتر دوده در خودروهای دیزلی